Như đã đưa tin, theo Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 6 tháng đầu năm 2022 tăng 2,44% so với cùng kỳ năm 2021. Chỉ số lạm phát cơ bản bình quân trong 6 tháng đầu năm 2022 tăng 1,25% so với cùng kỳ năm 2021.
Tuy nhiên, con số này được nhiều chuyên gia nhấn mạnh là không phản ánh đúng tình hình giá cả hàng hoá.
Về vấn đề này, trao đổi với VietnamFinance, PGS. TS Đinh Trọng Thịnh, Học viện Tài chính cho hay hiện tượng chỉ số CPI ở mức tương đối thấp xảy ra trong điều kiện lạm phát ở nhiều quốc gia trên thế giới cao ở mức kỷ lục và giá cả nhiều mặt hàng như xăng dầu, nguyên nhiên vật liệu đầu vào của nền sản xuất tăng cao.
“Áp lực lạm phát trong 6 tháng cuối năm 2022 với nền kinh tế Việt Nam rất lớn, cần có các biện pháp quản lý phù hợp”, ông Thịnh nói.
Ông Đinh Trọng Thịnh cho rằng, chỉ số CPI 6 tháng đầu năm 2022 tăng 2,44% được hỗ trợ bởi môt số nguyên nhân.
Trước hết, mặc dù một số nền kinh tế lớn trên thế giới từng bước phục hồi, nhưng do tác động của các gói hỗ trợ kích cầu trong đại dịch COVID-19 nên lạm phát của các nước trên thế giới tăng cao.
Giá cả xăng dầu và nhiều loại vật tư nguyên nhiên vật liệu trên thế giới đã tăng cao, tác động mạnh đến lạm phát. Nhưng tình hình giá cả ở Việt Nam chưa bị tác động nhiều trong quý I, do sức cầu còn yếu bởi nhiều ngành dịch vụ chưa mở cửa nên CPI của một số tháng chưa tăng mạnh.
Một nguyên nhân khác, theo ông Thịnh, các yếu tố cân đối vĩ mô lớn của nền kinh tế (nợ công, nợ nước ngoài, thâm hụt ngân sách, cán cân thương mại, quan hệ cung - cầu ngoại tệ ...) tiếp tục được kiểm soát và giữ ở trạng thái tốt hơn so với giai đoạn trước. Dự trữ ngoại hối trên 115 tỷ USD, cùng với kinh nghiệm kiểm soát lạm phát thấp trong nhiều năm qua, đang tạo được niềm tin và sự ổn định nhất định của thị trường tài chính - tiền tệ.
Thêm vào đó, 6 tháng đầu năm 2022, cán cân thương mại hàng hoá ước tính xuất siêu 710 triệu USD (cùng kỳ năm trước nhập siêu 1,86 tỷ USD); vốn FDI thực hiện tại Việt Nam 6 tháng đầu năm 2022 ước tính đạt 10,06 tỷ USD, tăng 8,9% so với cùng kỳ năm trước. Điều này giúp tăng nguồn cung ngoại tệ cho nền kinh tế, giảm sức ép tăng giá ngoại tệ.
Cũng theo ông Thịnh, việc điều hành chính sách tiền tệ đã linh hoạt và chủ động hơn, lượng cung tiền vào nền kinh tế ở mức vừa phải, tỷ giá cơ bản ổn định, chỉ số giá đô la Mỹ bình quân 6 tháng đầu năm 2022 giảm 0,2%, VND ổn định và tăng giá so với USD và các đồng tiền khác.
“Đây là cơ sở để chỉ số lạm phát cơ bản thấp, giúp ổn định thị trường tài chính tiền tệ và giúp cho CPI tăng thấp”, ông Thịnh nói.
Bên cạnh đó, một số mặt hàng lương thực, thực phẩm, rau quả trong nước giảm giá do được mùa và chuỗi cung ứng đã hồi phục sau khi mở cửa “sống chung” với dịch bệnh. Như giá thịt lợn, giá thịt gà, giá gạo, giá rau đều giảm. Tính chung 6 tháng, nhóm lương thực, thực phẩm trong rổ hàng hóa tính CPI giảm 0,4% so với cùng kỳ 2021...cũng góp phần làm CPI tăng chậm lại.
Ngoài ra, ông Thịnh cũng cho rằng đã có sự phối hợp nhịp nhàng giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ trong việc quản lý thị trường tài chính tiền tệ; sự vào cuộc nhanh chóng, kịp thời, đồng bộ và quyết liệt của các cơ quan quản lý giá cả và cơ quan quản lý thị trường, tránh các đợt tăng giá sốc vào một số thời điểm nhạy cảm.
Trước đó, khi lên tiếng giải thích về con số lạm phát, trao đổi với VietnamFinance, bà Nguyễn Thu Oanh, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá, Tổng cục Thống kê khẳng định 6 tháng đầu năm 2022, CPI tăng bình quân 2,44% là thành công trong kiểm soát lạm phát của Việt Nam.
Theo bà Oanh, bên cạnh những yếu tố làm tăng CPI, cũng có những yếu tố giúp kiềm chế CPI trong 6 tháng đầu năm. Giá các mặt hàng thực phẩm đã giảm 0,4% so với cùng kỳ năm trước, đặc biệt trong đó giá thịt lợn giảm 20,1% đã giúp kiềm chế CPI.
Ngoài ra, trong thời gian vừa qua các địa phương đã miễn giảm học phí để chia sẻ khó khăn với người dân trong đại dịch nên đã làm cho giá dịch vụ giáo dục giảm 3,56%.
Đặc biệt, trước áp lực lạm phát tăng cao, Chính phủ cũng đã kịp thời thực hiện một loạt các giải pháp giúp ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống của người dân, giảm áp lực đáng kể lên mặt bằng giá như giảm thuế giá trị gia tăng với một số nhóm hàng hóa và dịch vụ từ 10% xuống 8%; giảm 50% mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay; giảm mức thu 37 khoản phí, lệ phí trong 6 tháng đầu năm 2022; giảm 50% thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu từ ngày 1.4.2022.
“Nhờ vậy mà chúng ta đã kiểm soát được lạm phát 6 tháng đầu năm ở mức 2,44%”, bà Oanh cho biết.
