VAMC liệu có đủ tiền mua nợ xấu bằng tiền mặt?

Trong cuộc trao đổi với phóng viên hãng thông tấn hàng đầu thế giới Bloomberg tại Hà Nội, ông Nguyễn Quốc Hùng - Chủ tịch Hội đồng thành viên của Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC), cho biết, từ nay đến cuối năm, đơn vị này sẽ lần đầu tiên thực hiện mua nợ xấu bằng bằng tiền mặt đối với các tổ chức tín dụng.

Phương thức thanh toán hiện nay đang được VAMC áp dụng là phát hành các trái phiếu đặc biệt để đổi lấy nợ xấu. Những trái phiếu này có thể được các ngân hàng sử dụng như tài sản đảm bảo để vay vốn từ NHNN.

Việc thay đổi phương thức thanh toán sang tiền mặt thay vì trái phiếu sẽ là một bước tiến lớn, giúp đẩy nhanh quá trình xử lý nợ xấu, đồng thời hỗ trợ các ngân hàng có nguồn tài chính để thúc đẩy cho vay.

Mặc dù vậy, sự thành công của kế hoạch này phụ thuộc phần lớn vào năng lực của VAMC để mua nợ xấu từ các ngân hàng.

Moody's ước tính với khả năng hiện tại, VAMC có thể mua gần 2.000 tỷ đồng (tương đương 93 triệu USD) nợ xấu bằng tiền mặt. Trong khi đó, VAMC có kế hoạch xử lý khoảng 30.000 tỷ đồng (tương đương 1,3 tỷ USD) nợ xấu trong năm 2016. Do đó, VAMC có thể sẽ phải nhận sự hỗ trợ tài chính từ Chính phủ hoặc các tổ chức tài chính quốc tế thì mới giải quyết được toàn bộ số nợ xấu của hệ thống ngân hàng.

Theo đánh giá của Moody's, các ngân hàng có tỷ lệ các khoản vay nợ cần chú ý đặc biệt (special mention loan) cao như Ngân hàng VP Bank, Ngân hàng BIDV sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ việc mua nợ xấu bằng tiền mặt của VAMC vì các khoản nợ này có khả năng sẽ trở thành nợ xấu. Tính đến tháng 12/2015, các khoản vay nợ đặc biệt tại VP Bank chiếm tỷ trọng 5,8% tổng các khoản vay điều chỉnh tại VPB và tỷ lệ này của BIDV là 2,8%.

Được thành lập bởi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) từ năm 2013, Công ty Quản lý tài sản (VAMC) hoạt động với mục tiêu chính là nhằm xử lý các khoản nợ xấu, thúc đẩy tăng trưởng tín dụng hợp lý cho nền kinh tế.

Trong một báo cáo vừa được Ngân hàng Thế giới công bố hồi tháng 4, định chế tài chính này nhận định quá trình tái cấu trúc hệ thống ngân hàng của Việt Nam diễn ra khá chậm chạp và mục tiêu giảm số lượng ngân hàng thương mại từ mức 34 hiện nay xuống còn 15 ngân hàng vào năm 2017 vẫn là một "thách thức".