UBGSTCQG: 'Lạm phát thấp, cân đối ngoại tệ sẽ 'ấm' hơn'

Theo báo cáo này, về lạm phát, năm 2016 lạm phát cơ bản sẽ không cao hơn nhiều năm 2015, ở khoảng 3% và lạm phát sẽ thấp hơn lạm phát cơ bản, ở khoảng 2-3%. So với mục tiêu lạm phát dưới 5% do Quốc hội đề ra, năm 2016 có nhiều dư địa cho việc chủ động điều chỉnh giá hàng hóa và dịch vụ cơ bản cũng như tỷ giá. 

Đối với tỷ giá, Ủy ban ước tính 1% tăng lên của tỷ giá làm tăng lạm phát thêm 0,06-0,1 điểm %; mức tác động này thấp hơn ở thời kì lạm phát cao khi tâm lý lạm phát của dân chúng thiếu ổn định.  

Về cân đối ngoại tệ và tỷ giá, trong năm 2016, cán cân thanh toán có một số thuận lợi, đó là đầu tư trực tiếp nước ngoài (giải ngân) dự báo tăng từ 13,2 tỷ USD ước cho năm 2015 lên 13,5 tỷ USD trong năm 2016; đầu tư gián tiếp nước ngoài dự báo cũng tăng trong năm 2016 do tăng trưởng tiếp tục cải thiện, kinh tế vĩ mô duy trì ổn định, cho dù việc Mỹ tăng lãi suất có thể ảnh hưởng đến dòng vốn đầu tư gián tiếp vào các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển. 

Hơn nữa, đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán dự kiến sẽ tăng do tỷ lệ sở hữu nước ngoài được nâng lên theo quy định của Nghị định 60/2015/NĐ-CP và hoạt động M&A được đẩy mạnh. 

Bên cạnh đó, kiều hối ước đạt 13 tỷ USD trong năm 2015 và dự báo tăng lên 14 tỷ USD trong năm 2016 và Chính phủ có kế hoạch phát hành 3 tỷ USD trái phiếu ra thị trường vốn quốc tế.

Tuy nhiên, vẫn có những nhân tố không thuận lợi cho cán cân thanh toán, bao gồm nhập siêu tăng khi nhập khẩu được dự báo tăng nhanh hơn so với năm 2015 và tăng nhanh hơn xuất khẩu. 

Nguyên nhân là đầu tư tăng làm tăng nhu cầu nhập khẩu máy móc, thiết bị; trong khi tăng trưởng cải thiện làm tăng sức mua của dân chúng đối với hàng nhập khẩu. Do đó, Uỷ ban dự báo nhập siêu ở mức 4 tỷ USD,  tăng so với mức nhập siêu khoảng 3,2 tỷ USD ước cho năm 2015  . 

Bên cạnh đó, xu hướng mất giá (so với USD) của đồng tiền các nước ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh về giá của hàng xuất khẩu Việt Nam, nhất là xuất khẩu nông sản, tạo thêm sức ép đối với cán cân thương mại và tỷ giá.

"Tổng hợp các yếu tố trên, dự báo năm 2016, có sức ép đối với tỷ giá, phần nào mạnh hơn 2015, đòi hỏi chính sách cần linh hoạt, thận trọng. Đồng thời chính sách tỷ giá nói riêng và chính sách tiền tệ nói chung cần được hỗ trợ đồng bộ bởi các chính sách khác như chính sách tài khóa, chính sách thương mại…", báo cáo viết.

Về mục tiêu tăng trưởng kinh tế, Ủy ban cho rằng năm 2016 tăng trưởng tiếp tục cải thiện nhưng mức độ cải thiện sẽ thấp hơn năm 2015, đạt khoảng 6,7-6,8%.
    
Liên quan đến cân đối ngân sách và nợ công, năm 2016, dự báo thu NSNN có thể đạt dự toán do kinh tế vĩ mô duy trì ổn định, sản xuất kinh doanh cải thiện, xuất khẩu tăng trưởng tốt. 

Tuy nhiên, thu NSNN cũng đối diện với một số khó khăn do giá dầu thế giới năm 2016 có rủi ro tiếp tục giảm xuống dưới 40 USD/thùng và tiếp tục thực hiện cắt giảm thuế xuất theo cam kết quốc tế và giảm thuế TNDN theo lộ trình. Trong khi đó, chi NSNN vẫn phải duy trì để đảm bảo chi đầu tư phát triển và đảm bảo an ninh xã hội. 

Năm 2016, quy mô nợ công và nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ so với thu NSNN dự báo tiếp tục tăng so với năm 2015 do phát hành trái phiếu quốc tế (3 tỷ USD) để tái cơ cấu nợ trong nước đến hạn và tăng giải ngân ODA để đảm bảo tổng vốn đầu tư toàn xã hội (31% GDP) cho tăng trưởng.