'Truy' trách nhiệm thiệt hại vốn 'khủng' đầu tư nhà máy lọc dầu Nghi Sơn

Đại biểu Trần Quang Chiểu (Nam Định) nêu lên vấn đề nói trên trong phiên Quốc hội thảo luận tình hình kinh tế - xã hội năm 2020, giai đoạn 2016-2021 sáng 5/11.

Trong phần thảo luận của mình, nam đại biểu nhấn mạnh đến chỉ tiêu huy động từ 20-21% tthuế, phí vào ngân sách trong 5 năm tới.

“Cần tập trung sớm sửa đổi chính sách thu, đảm bảo tính trung lập thuế, mở rộng cơ sở thuế, có chế tài mạnh hơn trong vi phạm thuế, quyết liệt trong thanh kiểm tra, chống chuyển giá, trốn thuế, nợ thuế” - đại biểu cho hay.

Theo đại biểu đoàn Nam Định, tại kỳ họp thứ 10 năm 2016 đã có phát biểu thiệt hại kinh tế quốc gia khi Chính phủ tiền nhiệm ký cam kết Bảo lãnh Chính phủ (GGU) với nhà đầu tư nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn (Thanh Hóa), ưu đãi thuế nhập khẩu 3-5-7%.

Theo tính toán, sau khi bù trừ tiền thuế, phí thuê đất… thì số tiền phải bỏ ra, trả thêm cho nhà đầu tư trong 10 năm khi nhà máy vận hành thương mại là 36.700 tỷ đồng với giá dầu 50 USD/thùng, lên 47.800 tỷ đồng lên 60 USD/thùng và lên tới 88.100 tỷ đồng nếu giá dầu 100 USD/thùng.

Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội đã giám sát chuyên đề này, nên ngoài số tiền thiệt hại nêu trên thì còn ba nội dung ưu đãi vi phạm. Bao gồm: Áp dụng thuế suất 10% thuế thu nhập doanh nghiệp toàn bộ đời dự án, giảm 50% với với thuế thu nhập cá nhân cho cán bộ cá nhân làm việc tại dự án, trong bất cứ thị trường ra sao thì Việt Nam vẫn phải tiêu thụ 100% xăng dầu sản xuất ra.

Đại biểu Trần Quang Chiểu cho biết: Với ba cam kết trên đến nay chưa có cơ quan nào tính toán số tiền thiệt hại thêm cho ngân sách quốc gia là bao nhiêu. Chắc chắn không phải là nhỏ, lên tới hàng nghìn tỷ đồng, thậm chí là hàng chục nghìn tỷ đồng, cộng thêm ưu đãi cam kết thuế thì thiệt hại cho ngân sách rất lớn.

“Có phải chăng đây là vụ việc gây thiệt hại kinh tế cho quốc gia lớn nhất hay không?”-  ông Chiểu đặt câu hỏi và cho rằng: Mặc dù Thủ tướng, Chính phủ đã tích cực nhiều biện pháp khác nhau, GGU chỉ là thỏa thuận của Việt Nam với nhà đầu tư. Thủ tướng đã giao cơ quan chức năng nhiều lần thảo luận, đàm phán với nhà đầu tư giảm thiểu thiệt hại ngân sách, nhưng nhà đầu tư không nhượng bộ.

Hiện Thủ tướng tích cực họp bàn phương án nguồn tiền ưu đãi, trình cơ quan thẩm quyền cho ý kiến, nhưng đến nay vẫn chưa đưa ra phương án và giải pháp tối ưu.

Theo đại biểu đoàn Nam Định, GGU là thỏa thuận quốc tế nên không thể không thực hiện. Số tiền ưu đãi này trực tiếp cấp từ ngân sách nhà nước hay qua Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) thì đều là gánh nặng ngân sách quốc gia, tức là thuế.

“Số tiền rất lớn gây thiệt hại cho quốc gia, nhưng tại sao các cá nhân và tập thể sai phạm đến nay chưa được xử lý nghiêm minh theo pháp luật. Cần sớm có câu trả lời công khai trước các cơ quan chức năng” - ông Chiểu đề nghị.