Ông Nguyễn Hoài Nam, Phó tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), cho biết tinh thần chung cộng đồng doanh nghiệp rất hài lòng với quy định cải cách mới của nhà nước tại Nghị định 15 trong quản lý an toàn thực phẩm. Chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm dựa trên quản lý rủi ro, phân theo nhóm đối tượng có nguy cơ cao và nguy cơ thấp.
Theo đó, những sản phẩm có nguy cơ thấp hoặc nguyên liệu sẽ giảm được thủ tục kiểm tra giám sát và công tác hậu kiểm chỉ cần tập trung vào các sản phẩm bao gói sẵn cũng sẽ nảy sinh nhiều vấn đề.
Ông Nguyễn Xuân Tồn, Giám đốc điều hành cơ sở sản xuất chế biến cà phê Long Triều, lo ngại theo Nghị định 15, doanh nghiệp tự công bố và tự chịu trách nhiệm về công bố của mình. Cũng có nghĩa là các doanh nghiệp làm ăn chụp giật, không đàng hoàng cũng có quyền tự công bố.
Đơn cử trên thị trường cà phê rang xay hiện có không ít "nhà sản xuất" chỉ sử dụng hóa chất và bột đậu nành. Liệu có dẫn đến tình trạng họ tự công bố là cà phê rang xay thứ thiệt, đưa hàng hóa ra thị trường tiêu thụ, gây xáo trộn thật giả trên thị trường trước khi bị hậu kiểm "vịn" không? Với lực lượng hậu kiểm còn mỏng như hiện nay, việc bao phủ công tác hậu kiểm hết các ngành lĩnh vực chế biến thực phẩm là vô cùng khó khăn.
Đồng quan điểm, ông Lê Quang Hậu, chủ cơ sở chế biến thực phẩm nem chả sạch Quang Hậu, cũng nhấn mạnh trong bối cảnh vấn đề quản lý an toàn thực phẩm (ATTP) có quá nhiều vấn đề phải bàn như hiện nay, ranh giới giữa thực phẩm sạch và thực phẩm bẩn rất mong manh.
Việc tự công bố đòi hỏi cao ý thức trách nhiệm, lương tâm của doanh nghiệp, song mặt trái của nó là sự lập lờ bởi đã làm, ai cũng muốn tự công bố là sạch, là tốt. Vì vậy, công tác hậu kiểm thế nào để các nhà sản xuất thực phẩm sạch không bị cạnh tranh vô lý với nhà sản xuất thực phẩm bẩn là thách thức lớn cho nhà quản lý.
Theo ông Hậu, ngoài việc cho phép tự công bố, nếu kiểm tra thấy nhà sản xuất làm trái với những gì đã công bố, mức xử lý phải có tính răn đe hơn. Vi phạm nghiêm trọng ATTP phải rút giấy phép cấm sản xuất vĩnh viễn, hình sự hóa tội vi phạm liên quan đến sức khỏe mạng sống con người. Có như vậy mới đủ sức răn đe.
Bổ sung ý ông Hậu, ông Trương Chí Thiện, Giám đốc V.Food, cho rằng với những doanh nghiệp lớn có uy tín, thương hiệu, có trách nhiệm bảo vệ thương hiệu chắc chắn sẽ tuân thủ pháp luật và giữ uy tín với người tiêu dùng.
Song các doanh nghiệp không thương hiệu, làm ăn chụp giật thì chưa rõ cơ quan nhà nước sẽ quản lý như thế nào để bảo vệ người tiêu dùng lẫn các doanh nghiệp làm ăn chân chính. Đây cũng là vấn đề rất quan trọng cần phải tính trước để có giải pháp quản lý cho phù hợp.
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng ban Quản lý an toàn thực phẩm TP. HCM, thừa nhận năng lực hậu kiểm trong ATTP hiện vẫn còn mỏng. Tuy nhiên, năng lực hậu kiểm và quyền tự công bố hoàn toàn không liên quan với nhau.
"Trước đây vừa cấp phép, vừa tiền kiểm, vừa hậu kiểm nhưng không cải thiện tình hình ATTP. Quy định cũ khiến không ít doanh nghiệp làm sai nhưng biết đối phó kiểu "vở sạch chữ đẹp" khi có đoàn kiểm tra nên thường được cho qua. Với quy định mới này, công tác hậu kiểm phải tăng cường gấp chục lần, thường xuyên và đột xuất, doanh nghiệp làm ẩu rất khó "trở tay" kịp.
"Thứ nữa, cho dù tự công bố, nhưng hậu kiểm thấy doanh nghiệp sai vẫn có quyền xử phạt, yêu cầu ngưng sản xuất. Đặc biệt, đội hậu kiểm nay là sự phối hợp giữa phòng cấp phép và thanh tra nên yếu tố tiêu cực sẽ khó xảy ra hơn", bà Lan nhấn mạnh và thừa nhận khi một quy định mới, mở cửa thông thoáng hơn cho người làm ăn chân chính, đồng nghĩa "mở" luôn cho người làm ăn không nghiêm túc sẽ là thách thức lớn cho cơ quan quản lý.
Trách nhiệm của doanh nghiệp được giao cao hơn, niềm tin của người tiêu dùng vào doanh nghiệp cao hơn thì vai trò của cơ quan hậu kiểm cũng phải tăng mạnh. Nếu hậu kiểm thấy không đúng như công bố, doanh nghiệp phải hoàn toàn chịu trách nhiệm và chịu trách nhiệm suốt đời với sản phẩm của mình. Đây cũng là nguyên tắc quản lý chung và cũng là xu hướng trong quản lý của những nước phát triển.
Doanh nghiệp còn lúng túng
Ông Nguyễn Hoài Nam, Phó tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết: do Nghị định 15 còn quá mới mẻ với Việt Nam, nên sau hơn một tháng triển khai vẫn còn nhiều bất cập, nhiều nội dung cần được tiếp tục làm rõ. Đặc biệt, có nhiều doanh nghiệp không biết mình được xếp vào nhóm đối tượng nào, nguy cơ thấp hay nguy cơ cao. Trong khi đó, nhiều địa phương còn chần chừ nên việc triển khai thực hiện đến nay vẫn còn chậm chạp.
Tags:
(VNF) - Lĩnh vực công nghệ đã có một năm phi thường khi việc định giá các công ty như Nvidia, Meta và Amazon tăng vọt giúp nâng thị phần của lĩnh vực này trong S&P 500 lên mức 30%, mức cao chưa từng có. Trong bối cảnh bùng nổ này, người ta gần như dễ dàng bỏ qua những thách thức mà những “gã khổng lồ" công nghệ ở những khu vực khác, đặc biệt là ở Trung Quốc, phải đối mặt.
(VNF) - Nhiều chuyên gia chung nhận định, kiến nghị quy định bắt buộc thanh toán không dùng tiền mặt trong mua, bán vàng mang tính khả thi không cao, muốn triển khai cần nghiên cứu kỹ lưỡng.
(VNF) - AstraZeneca đã bắt đầu thu hồi vaccine Covid-19 trên toàn thế giới, động thái diễn ra sau khi hãng thừa nhận tác dụng phụ hiếm gặp gây đông máu của loại vaccine này.
(VNF) - Dự án xây dựng cầu Ngọc Hồi và đường hai đầu cầu đang được Sở Giao thông Vận tải Hà Nội lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư. Tổng vốn đầu tư dự kiến của dự án 11.700 tỷ đồng
(VNF) - Doanh thu của Công ty TNHH Tập đoàn Đường sắt Nhà nước Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục 1.250 tỷ NDT (17,6 tỷ USD) vào năm 2023 nhờ nhu cầu đi lại tăng vọt. Tuy nhiên, quyết định tăng giá vé tới 20% của công ty này mới đây đã vấp phải sự phản đối kịch liệt từ người dân trong nước.
Hoàng Anh Gia Lai của bầu Đức lãi 12 quý liên tiếp, đang từng bước tái cơ cấu tài chính, vừa mua lại trước hạn 300 tỷ đồng trái phiếu.
(VNF) - Sau 46 năm thành lập thương hiệu, Tường An cho ra mắt dòng sản phẩm nước mắm và hạt nêm mới trên thị trường quy mô dự đoán sẽ đạt 40,812 tỷ trong năm 2026. Bước đi này được xem là một cơ hội mới cho Tường An tại ngành hàng gia vị thiết yếu.
(VNF) - Xuân Cầu Holdings và CityLand được tỉnh Hòa Bình chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Khu đô thị thương mại và nhà ở Sông Bùi tại huyện Lương Sơn, với tổng mức đầu tư khoảng 5.518 tỷ đồng.
(VNF) - Công ty Cổ phần BV Land (UPCoM: BVL) đã khởi đầu năm 2024 với kết quả kinh doanh yếu kém, khi doanh thu và lợi nhuận sau thuế đều ở mức thấp “kỷ lục”.
(VNF) - Được mệnh danh là 'trung tâm mua sắm' nhưng hiện tại, chợ Hòa Phát rơi vào cảnh vắng tiểu thương, ki ốt đóng cửa.
(VNF) - Nằm ở vị trí đắc địa hay vùng ven TP. Đà Nẵng, các khu shophouse ở đây đều đang bị bỏ hoang và ngày càng xuống cấp.
