Thị trường độc quyền song song là gì?

Thị trường độc quyền song song (bilateral monopoly) là thị trường có một người bán duy nhất đối mặt với một người mua duy nhất. Khi tiến hành phân tích kinh tế đối với loại  thị trường này, người ta cũng vấp phải những khó khăn như khi phân tích thị trường thiểu quyền, bởi vì sự phụ thuộc lẫn nhau có thể nhận thấy được trong quá trình ra quyết định là thuộc tính quan trọng của nó.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Độc quyền song phương tồn tại khi thị trường chỉ có một nhà cung cấp và một người mua. Một nhà cung cấp sẽ có xu hướng hoạt động như một chủ thể có quyền lực độc quyền, và tìm cách tính giá cao cho một người mua. Người mua duy nhất sẽ xem xét việc trả một mức giá thấp nhất có thể. Vì cả hai bên đều có mục tiêu mâu thuẫn, hai bên phải thương lượng dựa trên khả năng thương lượng tương đối của mỗi bên, với mức giá cuối cùng được quyết định sao cho lợi nhuận của hai bên là tối đa . 

Các hệ thống độc quyền song song thường được các nhà kinh tế sử dụng để mô tả thị trường lao động của các quốc gia công nghiệp trong những năm 1800 và đầu thế kỷ 20. Các công ty lớn về cơ bản sẽ độc quyền tất cả các công việc trong một thị trấn và sử dụng quyền lực của họ để giảm lương xuống mức thấp hơn. Công nhân, để tăng sức mạnh thương lượng của họ, hình thành các liên đoàn lao động với khả năng đình công, và trở thành một lực lượng ngang bằng trên bàn thương lượng liên quan đến thỏa thuận tiền lương .

Khi chủ nghĩa tư bản tiếp tục phát triển mạnh ở Hoa Kỳ và các nơi khác, nhiều công ty  cạnh tranh để thu hút lực lượng lao động, và sức mạnh của một công ty độc quyền để quyết định mức lương giảm đáng kể. Vì vậy, tỷ lệ công nhân là thành viên của một công đoàn đã giảm, trong khi hầu hết các ngành công nghiệp mới đã hình thành mà không cần nhóm thương lượng tập thể giữa các công nhân.