Nợ xấu có 'dễ nhằn' hơn khi có luật riêng?

Quang Thắng - 20/11/2021 12:13 (GMT+7)

(VNF) - Nâng Nghị quyết 42 lên thành luật riêng chỉ là “thay vỏ”, điều quan trọng là phải “thay ruột” để khắc phục những bất cập hiện tại, thậm chí là phải sửa các luật khác nếu cần thiết.

VNF

Lo xuất hiện khoảng trống khi xử lý nợ xấu

Có tới 70% nhà băng ghi nhận tình trạng nợ xấu gia tăng so với đầu năm, theo số liệu tổng hợp từ báo cáo tài chính của 27 ngân hàng niêm yết. Thậm chí, số dư nợ xấu tại một số ngân hàng đến cuối tháng 9 đã tăng gấp đôi. Như tại VietinBank, ngân hàng này ghi nhận số dư nợ xấu đến cuối tháng 9 lên tới gần 18.100 tỷ đồng, tăng 90% so với đầu năm. Trong khi nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) giảm 41% thì nợ nhóm 4 (nợ nghi ngờ) lại tăng hơn 7 lần và nợ nhóm 3 (nợ dưới tiêu chuẩn) tăng hơn 57%.

Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại Vietcombank khi số dư nợ xấu tăng gấp đôi so với đầu năm, lên hơn 10.880 tỷ đồng. Trong đó, nợ nhóm 3 (nợ dưới chuẩn) cũng tăng hơn gấp đôi và nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) tăng 45%. Một loạt ngân hàng như NamABank, ACB, ABBank, Techcombank, VIB, SHB, VPBank, MSB, HDBank… đều ghi nhận số dư nợ xấu tăng 2 chữ số lũy kế 9 tháng.

“Nợ xấu tăng mạnh là do tác động của dịch bệnh. Vì vậy, ngân hàng cần tăng trích lập dự phòng, cũng chính là tăng sự thận trọng để đến năm 2022, nếu có các biến số do dịch bệnh thì VietinBank vẫn có bộ đệm dự phòng tốt nhất”, ông Trần Minh Bình, Chủ tịch HĐQT VietinBank, nói về lý do nợ xấu tăng trong 9 tháng năm nay.

Trong bối cảnh Nghị quyết 42 về xử lý nợ xấu sẽ hết hiệu lực vào tháng 8/2022 và dịch bệnh Covid-19 có thể còn ảnh hưởng dai dẳng, việc nợ xấu tăng nhanh và có thể chưa được ghi nhận cũng như trích lập dự phòng đầy đủ là một rủi ro đáng lưu tâm đối với các ngân hàng thương mại. Để đảm bảo hoạt động của các ngân hàng an toàn và thông suốt, Ngân hàng Nhà nước đã có chính sách cho phép các nhà băng được khoanh nợ với các khoản vay chịu ảnh hưởng bởi dịch. Nghị quyết 42 cũng đang phần nào hỗ trợ các ngân hàng trong xử lý nợ xấu.

Số liệu của Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng (VAMC) cho thấy từ khi Nghị quyết 42 có hiệu lực (15/8/2017) đến cuối tháng 8 năm nay, các tổ chức tín dụng đã xử lý gần 364.100 tỷ đồng nợ xấu thuộc phạm vi cho phép, tương đương mức xử lý bình quân 7.600 tỷ đồng/tháng. So với trước khi có Nghị quyết 42 (giai đoạn 2012-2017), tốc độ xử lý nợ xấu đã tăng hơn 2 lần (hơn 3.600 tỷ đồng/tháng).

Chuyên gia tài chính Cấn Văn Lực cho rằng Chính phủ nên xem xét đề xuất Quốc hội luật hóa Nghị quyết 42 trên cơ sở rà soát, hoàn thiện và hệ thống hóa các quy định pháp luật liên quan. Theo ông Lực, dù Nghị quyết 42 đã mang lại nhiều kết quả tích cực, nhưng đối tượng mới tập trung vào các khoản nợ được hình thành trước khi nghị quyết có hiệu lực (15/8/2017), trong khi dịch Covid-19 đang tác động đến ngành ngân hàng và nợ xấu đang có xu hướng gia tăng.

Còn theo luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty luật ANVI, trường hợp có thể xây dựng được luật riêng về xử lý nợ xấu là tốt nhất, bằng không, cần tiếp tục kéo dài hiệu lực của Nghị quyết 42. Theo ông Đức, thời gian xây dựng luật riêng về xử lý nợ xấu sẽ phụ thuộc vào độ khó dễ, mức độ đồng thuận và quy trình làm luật. Nếu làm theo quy trình rút gọn, có thể làm trong 1 kỳ.

Tuy nhiên, theo quy trình thì phải làm dự thảo, đưa lên Bộ Tư pháp, lấy ý kiến các bộ, ngành, trình Chính phủ, trình Quốc hội. “Thông thường là không dưới 1 năm vì phải trình qua nhiều cấp và 2 kỳ họp Quốc hội, tuy nhiên, điều này hoàn toàn có thể rút ngắn, phụ thuộc vào sự cần thiết của luật”, ông Đức nhấn mạnh trong bối cảnh chỉ còn khoảng 9 tháng nữa là Nghị quyết 42 hết hiệu lực.

Luật hóa Nghị quyết 42 có tạo ra thay đổi lớn?

Luật sư Trương Thanh Đức cho hay trong trường hợp Nghị quyết 42 được nâng lên thành luật, về nguyên tắc vẫn không có gì thay đổi trong việc xử lý nợ xấu so với hiện nay. “Nâng thành luật chỉ là kỹ thuật, hình thức thể hiện khác, luật mang tính chính thống hơn, đường dài hơn và sẽ không có chuyện hết hạn. Trong khi nghị quyết thường chỉ áp dụng trong thời gian ngắn, mang tính thí điểm”, ông Đức chia sẻ.

Về những vướng mắc đang gặp phải khi xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42, ông Đức cho rằng điều này không phải do nghị quyết có giá trị dưới luật mà là do xung đột giữa các quy định trong các luật, cũng giống như việc nhiều bộ luật hiện nay tồn tại các mâu thuẫn. “Cần khẳng định nghị quyết của Quốc hội có giá trị ngang luật, không phải vì là nghị quyết mà không thể giải quyết được; trường hợp xây dựng thành luật nếu không sửa đổi, bổ sung các quy định thì cũng sẽ phát sinh những mâu thuẫn với luật khác”, ông Đức nói.

Tuy vậy, Giám đốc Công ty luật ANVI cho rằng nếu Nghị quyết 42 được nâng lên thành luật, các quy định sẽ được nâng cấp, hoàn thiện hơn, khắc phục các tồn tại hiện có, thậm chí có thể sửa một số luật hiện hành nếu có mâu thuẫn, tương tự như nhiều bộ luật khác đều phải trải qua nhiều lần bổ sung và sửa đổi. Ông Đức cũng cho rằng nếu có thể thông qua luật riêng về xử lý nợ xấu, các tổ chức tín dụng có thể áp dụng ngay mà không cần nghị định, thông tư hướng dẫn, vì đây là luật chuyên ngành.

Góp ý về vấn đề cần làm rõ nhất nếu xây dựng luật riêng về xử lý nợ xấu, vị luật sư cho biết cần chỉnh sửa quy định về thu giữ, xử lý tài sản đảm bảo. “Về nguyên tắc, chỉ cơ quan có quyền lực, có bản án, mới được cưỡng chế, thu giữ tài sản. Phía ngân hàng muốn thu hồi tài sản đảm bảo phải có sự chấp thuận của chủ sở hữu tài sản hoặc quyết định của tòa án”, ông Đức nhấn mạnh và cho rằng cần có quy định cụ thể về hoạt động này, tránh trường hợp phát sinh nhiều tranh chấp trong hoạt động thu giữ tài sản đảm bảo của các ngân hàng như thời gian qua.

“Nếu nâng lên thành luật, điều quan trọng nhất của luật là phải công bằng. Cùng là hoạt động cho vay mà ngân hàng được thu giữ tài sản đảm bảo còn các loại hình khác không được thu giữ là không công bằng”, ông nói.

Bày tỏ thêm góc nhìn, đại diện của Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) cho rằng các quy định tại Nghị quyết 42 mới mang tính khuyến khích khách hàng tự nguyện giao tài sản, nên trong một số trường hợp ngân hàng vẫn bị giới hạn quyền thu giữ tài sản để xử lý nợ. Ngoài ra, còn có những khó khăn liên quan vấn đề thuế khi thực hiện thanh lý tài sản đảm bảo… Lãnh đạo VNBA đánh giá Nghị quyết 42 mới chỉ mang tính chất thí điểm và sau hơn 4 năm đã phát sinh một số bất cập, trong khi đó, dịch bệnh Covid-19 chưa thể được khống chế nhanh chóng, vì vậy, việc tiếp tục có quy định riêng về xử lý nợ xấu là cần thiết.

Ý kiến (0)
Cùng chuyên mục
Bitcoin và ETF 'lên ngôi', sàn giao dịch hàng đầu nước Mỹ thu lợi nhuận trên 1 tỷ USD

Bitcoin và ETF 'lên ngôi', sàn giao dịch hàng đầu nước Mỹ thu lợi nhuận trên 1 tỷ USD

(VNF) - Sàn giao dịch tiền điện tử Coinbase Global đã công bố lợi nhuận hơn 1 tỷ USD trong quý I, khi sự phấn khích xung quanh việc cấp phép ETF Bitcoin đã kích thích lượng giao dịch tiền điện tử tăng mạnh trong 3 tháng đầu năm.

IMF: Kinh tế Nga giảm xuống đáy trong nhiệm kỳ tổng thống thứ 5 của ông Puin

IMF: Kinh tế Nga giảm xuống đáy trong nhiệm kỳ tổng thống thứ 5 của ông Puin

(VNF) - Ước tính mới nhất từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho thấy tỷ trọng của nền kinh tế Nga trong tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu sẽ giảm trong nhiệm kỳ thứ 5 của Tổng thống Vladimir Putin và xuống mức thấp nhất kể từ khi Liên Xô tan rã.

Đón đọc Đặc san 'Toàn cảnh Tài chính số 2024' của Tạp chí Đầu tư Tài chính

Đón đọc Đặc san 'Toàn cảnh Tài chính số 2024' của Tạp chí Đầu tư Tài chính

(VNF) - Với chuyên đề đặc biệt mang tên “Bàn tròn AI”, Đặc san Toàn cảnh Tài chính số 2024 không chỉ kỳ vọng giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về cách mà AI đang làm thay đổi ngành tài chính - ngân hàng mà rộng hơn là gợi mở cách tiếp cận, cách tư duy, cách hành động mới trong một thế giới mà AI thâm nhập ngày càng sâu vào đời sống con người.

'Mở đường' chấm điểm tín dụng

'Mở đường' chấm điểm tín dụng

(VNF) - Theo TS Châu Đình Linh, Giảng viên Trường Đại học Ngân hàng TP. HCM, hoạt động chấm điểm tín dụng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro vỡ nợ và hướng đến an toàn tín dụng.

Địa ốc Mai Viên: DN chỉ có 5 lao động, lãi đột biến gấp 14 lần

Địa ốc Mai Viên: DN chỉ có 5 lao động, lãi đột biến gấp 14 lần

(VNF) - Mặc dù tổng số lao động theo đăng ký chỉ là 5 người, nhưng Công ty cổ phần Đầu tư địa ốc Mai Viên (MVJ) lại trình diễn một màn kinh doanh ngoạn mục, đặc biệt là trong bối cảnh năm 2023 thị trường bất động sản gặp rất nhiều khó khăn.

Thủ tướng yêu cầu: Thanh tra ngay các DN vàng, công an vào cuộc xử lý sở hữu chéo ngân hàng

Thủ tướng yêu cầu: Thanh tra ngay các DN vàng, công an vào cuộc xử lý sở hữu chéo ngân hàng

(VNF) - Thủ tướng yêu cầu thực hiện ngay công tác thanh tra, kiểm tra đối với thị trường vàng, hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng; tiếp tục tiết giảm chi phí, phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay ở mức hợp lý.

Giá vàng 'nhảy vọt', vượt trên 85 triệu/lượng trước phiên đấu thầu lần thứ 4

Giá vàng 'nhảy vọt', vượt trên 85 triệu/lượng trước phiên đấu thầu lần thứ 4

(VNF) - Giá vàng SJC tiếp tục vượt mốc 85 triệu đồng/lượng trong khi giá vàng nhẫn lại không có nhiều biến động trước phiên đấu thầu vàng miếng lần thứ 4 của Ngân hàng Nhà nước.

Lãi suất thấp, bất động sản rủi ro... chuyển hướng mua chứng chỉ quỹ

Lãi suất thấp, bất động sản rủi ro... chuyển hướng mua chứng chỉ quỹ

(VNF) - Trong bối cảnh lãi suất gửi tiết kiệm liên tục “dò đáy”, thị trường bất động sản chưa có nhiều khởi sắc, nhiều nhà đầu tư trong nước đang dần chuyển hướng sang các sản phẩm tài chính sinh lời khác, trong đó phải kể đến chứng chỉ quỹ mở.

‘Lao đao’ vì cấm vận, gã khổng lồ năng lượng Nga lỗ ròng lần đầu sau 23 năm

‘Lao đao’ vì cấm vận, gã khổng lồ năng lượng Nga lỗ ròng lần đầu sau 23 năm

(VNF) - Tập đoàn năng lượng quốc gia Nga Gazprom đã báo cáo khoản lỗ ròng hàng năm đầu tiên kể từ năm 1999 do xuất khẩu khí đốt sang châu Âu giảm mạnh và giá nhiên liệu thấp.

Nhà sản xuất show 'Chị đẹp đạp gió rẽ sóng' lãi gấp 3 lần trong quý I

Nhà sản xuất show 'Chị đẹp đạp gió rẽ sóng' lãi gấp 3 lần trong quý I

Kết thúc quý đầu năm 2024, CTCP Tập đoàn Yeah1 (HOSE: YEG) - nhà sản xuất show “Chị đẹp đạp gió rẽ sóng” - ghi nhận kết quả kinh doanh khả quan với hơn 73 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 21% và hơn 17 tỷ đồng lãi ròng, gấp 4.2 lần cùng kỳ.

Toàn cảnh tuyến cao tốc nghìn tỷ được ví là 'đường tránh' quốc lộ

Toàn cảnh tuyến cao tốc nghìn tỷ được ví là 'đường tránh' quốc lộ

(VNF) - Nằm trên trục cao tốc Bắc - Nam phía đông, tuyến cao tốc Cam Lộ - Hòa Liên có chiều dài 163km, trong đó, đoạn Cam Lộ - La Sơn dài khoảng 98,3km và đoạn La Sơn - Hoà Liên dài khoảng 64,9km.