Nhà sáng lập Daewoo và duyên nợ với Việt Nam

Kim Woo-choong – ‘tứ trụ’ khai sinh ra nền kinh tế Hàn Quốc hiện đại

Ông Kim Woo-choong, nhà sáng lập kiêm cựu Chủ tịch tập đoàn Daewoo là nhân vật có nhiều tranh cãi tại Hàn Quốc. Một mặt, ông được thừa nhận với những đóng góp to lớn vào sự phát triển kinh tế Hàn Quốc. Ở khía cạnh khác, ông Kim Woo-choong bị coi là kẻ tham nhũng và thất bại.

Nhưng, dù ở góc độ nào, công chúng Hàn Quốc nói riêng và thế giới nói chung vẫn thừa nhận cựu Chủ tịch Daewoo là một phần quan trọng trong lịch sử kinh tế Hàn Quốc– một trong “tứ trụ” khai sinh ra nền kinh tế Hàn Quốc hiện đại.

Ngoài Daewoo, Hàn Quốc còn có những tập đoàn (chaebol) lớn khác là Samsung, Hyundai và LG giúp gầy dựng nền kinh tế đất nước này hùng mạnh.

Tập đoàn Hyundai do ông Chung Ju Yung sáng lập, kinh doanh ở các lĩnh vực như xây dựng, chế tạo ôtô, chất bán dẫn, công nghệ đóng tàu...

Tập đoàn Samsung do ông Lee Byung Chul lập ra với thế mạnh là sản xuất các mặt hàng điện tử, đồ điện gia dụng.

Tập đoàn LG được ông Koo In Hoe sáng lập, ban đầu sản xuất kem đánh răng, xà phòng, sau đó bắt đầu sản xuất đồ điện gia dụng và hàng điện tử kỹ thuật cao.

Ba chaebol lớn của Hàn Quốc là Hyundai, Samsung và LG vẫn tồn tại cho đến ngày nay trong khi Daewoo, tập đoàn kinh tế hùng mạnh thứ tư của Hàn Quốc với trên 300.000 nhân viên, đã sụp đổ sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á những năm 1997, 1998 với khoảng 75 tỷ USD tiền nợ.

Nhà sáng lập Daewoo và duyên nợ với Việt Nam

Tháng 6/2005, ông Kim Woo-choong đáp chuyến bay số 734 của hãng Asiana khởi hành từ Hà Nội tới sân bay Incheon – chuyến bay kết thúc quãng đời lưu vong hơn 6 năm của một huyền thoại kinh tế Hàn Quốc.

Trước đó, vào tháng 3/2001, thông qua Interpol, Seoul đã ban hành lệnh truy nã cựu chủ tịch Daewoo vì tội lừa đảo do ông đã trốn khỏi Hàn Quốc năm 1999 sau khi Daewoo sụp đổ.

Theo một số hãng thông tấn, trong 6 năm lưu vong, ông Kim Woo-choong đã sống ở Pháp, Đức, Mỹ, Sudan và cuối cùng là Việt Nam.

Trước khi về nước, Kim đã nói lời xin lỗi trong một thư viết tay gửi tới hãng tin Yonhap: "Tôi trở về để nhận trách nhiệm và tôi vô cùng xin lỗi vì chuyện Daewoo. Tôi rất hối hận vì những gì xảy ra và xấu hổ vì đã không nhận trách nhiệm sớm hơn dù tôi là người trông coi việc làm ăn của Daewoo".

"Tôi trở về như một doanh nhân ngã ngựa, như con cáo hấp hối quay đầu về núi để nghiền ngẫm những vấn đề quá khứ của mình", cựu Chủ tịch Daewoo viết.

Ông Kim Woo-choong xuất thân từ một cậu bé bán báo rong. Khởi đầu sự nghiệp bằng nghề kinh doanh hàng dệt với 5.000 USD vay mượn, ông đã xây dựng "đế chế" Daewoo bằng cách mua lại những công ty thua lỗ nhờ vào những mối quan hệ thân thiết với giới chức chính phủ. Trong ba thập kỷ, ông biến Daewoo thành tập đoàn khổng lồ sản xuất ôtô, tàu biển, quần áo, tivi và xây cao ốc.

Năm 1995, khi Daewoo đang ở thời kỳ hoàng kim, ông Kim Woo Choong đã đầu tư xây dựng sân golf  Vân Trì ở Đông Anh, Hà Nội.

Sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997, Daewoo phá sản năm 1999 với khoản nợ trên 75 tỷ USD. Cuộc khủng hoảng này ập đến giữa lúc chiến lược sản xuất ô tô của ông phải mất một thời gian dài nữa mới thu được lợi nhuận từ những nhà máy mới xây dựng. Ông Kim bị cáo buộc là nguyên nhân chính gây ra sự sụp đổ của Daewoo vì đã thổi phồng tài sản của công ty lên đến 41 tỷ USD để vay được những khoản vốn đầu tư rất lớn cho kế hoạch bành trướng sản xuất ô tô của mình.

Năm 2006, bị kết án tù 8 năm rưỡi nhưng sau một năm rưỡi, ông được nhà nước ân xá.

Có lẽ chính ước mơ quá lớn đã thúc đẩy ông đi quá nhanh, nhưng sai lầm của ông đã cho các thế hệ đi sau một bài học lớn: Vội vã vì mục đích trước mắt sẽ cản trở mục tiêu đích thực lâu dài. Bình tĩnh trong mọi hoàn cảnh sẽ thành công trong mọi việc.

Từ năm 2012, cựu Chủ tịch Daewoo và các cộng sự thực hiện dự án Nhà quản lý kinh doanh trẻ toàn cầu tại Việt Nam.

Năm 2017, ở tuổi 81, ông Kim Woo-choong quay lại Việt Nam cùng với con trai của mình, trong một sự kiện do Học viện Sáng tạo và Khởi nghiệp IDJ tổ chức tại Hà Nội.

"Bố của tôi luôn nói với tôi là ông coi Việt Nam là quê hương thứ hai của mình, sau Hàn Quốc. Tình yêu mà ông dành cho Việt Nam không kém gì tình yêu của ông dành cho Hàn Quốc, trước đây cũng thế và bây giờ còn lớn hơn", anh Kim Sun Young – con trai của Kim Woo-Choong chia sẻ.

Ông Kim Woo-choong đã trút hơi thở cuối cùng hôm 9/12, tại Hàn Quốc, ở tuổi 83 – khép lại một cuộc đời nhiều khát vọng và đầy tranh cãi.