Nhà báo phanh phui hồ sơ Panama bị sát hại bằng bom gài trên xe hơi

Bà Daphne Caruana Galizia qua đời chiều ngày 16/10 khi xe hơi của bà, chiếc Peugeot 108, nổ tung thành trăm mảnh khi một quả bom bị gài trong xe đã được kích hoạt.

Là nhà báo với các bài viết đăng tải trên blog cá nhân thu hút số lượng bạn đọc còn đông đảo hơn tổng số bạn đọc của những tờ báo ở Malta gộp lại, gần đây, trang web Politico đã mô tả bà Daphne Caruana Galizia là "WikiLeaks của một phụ nữ".

Sức mạnh vụ nổ đã khiến chiếc Peugeot 108 của bà vỡ thành trăm mảnh

Các blog của bà là cái gai trong mắt không chỉ với những quan chức chính quyền Malta, mà cả với những nhân vật sừng sỏ trong thế giới ngầm với những thế lực có khả năng làm khuynh đảo quốc gia thành viên nhỏ bé nhất tại châu Âu.

Trong hai năm qua, phần lớn các bài báo đăng tải của bà tập trung phanh phui các mảng khuất liên quan tới vụ hồ sơ Panama với 11,5 triệu tài liệu rò rỉ về các chiêu trò trốn thuế của nhiều cá nhân, tổ chức trên thế giới liên quan tới hãng luật Mossack Fonseca.

Những thông tin điều tra được tiết lộ gần đây nhất của bà đã nhằm vào những chuyện khuất tất của thủ tướng Malta, ông Joseph Muscat, và hai người trợ lý thân cận nhất của ông.

Bà chỉ ra mối liên kết giữa các công ty bình phong với 3 người đàn ông đó trong việc bán các hộ chiếu Malta và những khoản tiền thanh toán từ chính phủ Azerbaizan.

Hiện chưa có tổ chức hay cá nhân nào tuyên bố nhận trách nhiệm vụ ám sát bà Daphne Caruana Galizia.

Tổng thống Malta, bà Marie-Louise Coleiro Preca, kêu gọi công luận bình tĩnh trước sự việc. Bà nói: "Trong thời khắc này, khi cả nước kinh hoàng trước cuộc tấn công, tôi kêu gọi mọi người hãy thận trọng trong lời nói, không nên vội vàng phán xét, hãy thể hiện tinh thần đoàn kết".

Sau cuộc tổng tuyển cử buồn bã mùa hè năm nay, giới quan sát chính trị ở Malta lo ngại sẽ tái diễn tình trạng bạo lực chính trị từng gây nhiều tổn thất với Malta trong những năm 1980.

Cùng với đó, Thủ tướng Muscat lên án "vụ tấn công man rợ", cho biết ông đã yêu cầu lực lượng cảnh sát đề nghị cơ quan an ninh của những nước khác hỗ trợ điều tra, truy lùng hung thủ.

Ông Muscat nói: "Mọi người đều biết bà Caruana Galizia là người chỉ trích tôi rất gay gắt, cả về chính trị lẫn đời tư, nhưng không ai được phép quy kết về hành động tấn công man rợ này theo bất cứ cách nào."

Trước quốc hội, thủ tướng Malta cũng cho biết các mật vụ của Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) đã đang trên đường tới Malta để hỗ trợ công tác điều tra sau khi ông Muscat gửi đề nghị tới chính phủ Mỹ nhờ giúp đỡ.

Bà Galizia bắt đầu sự nghiệp báo chí từ những năm 1980 với vai trò là một nhà phê bình cho Sunday Times of Malta. Sau đó bà làm biên tập viên cho Malta Independent. Trang blog cá nhân của bà ra mắt năm 2008 cũng là một trong những trang được đọc nhiều nhất ở Malta.

Hồ sơ Panama gồm 11,5 triệu tài liệu nằm trong 2,6 terabyte dữ liệu liên quan đến chứng từ thuế của công ty luật Mossack Fonseca trong suốt 40 năm từ năm 1977 đến tháng 12/2015. Tài liệu tiết lộ về hoạt động rửa tiền và trốn thuế liên quan đến khoảng 140 chính trị gia, hàng chục tỷ phú và cá nhân nổi tiếng...

Sau quá trình điều tra và phân loại của 400 phóng viên đến từ 107 tổ chức truyền thông của hơn 80 quốc gia, ICIJ - Liên đoàn nhà báo điều tra quốc tế đã công bố một phần Hồ sơ Panama vào đầu tháng 4 và được coi là vụ tiết lộ tài liệu mật lớn nhất trong lịch sử. Đợt công bố lần hai bao gồm thông tin về hơn 200.000 công ty bình phong ở nước ngoài do giới nhà giàu thiết lập.