115.000 tỷ đồng trái phiếu BĐS đáo hạn năm 2024, tiền đâu trả nợ?
(VNF) - Năm 2024, ước tính sẽ có khoảng 279.219 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn trong đó phần lớn là trái phiếu Bất động sản với 115.663 tỷ đồng, tương đương 41.4%.
Theo các chuyên gia kinh tế, trái phiếu DN được phát hành chính là một khoản nợ của DN. Nếu đến hạn thanh toán, hoặc đến kỳ trả lãi mà DN phát hành trái phiếu không thể thanh toán được cũng có nghĩa là rơi vào tình trạng vỡ nợ. Điều này đã xảy ra tại nhiều quốc gia có nền kinh tế thị trường và hoàn toàn có thể xảy ra tại Việt Nam.
Đối với Việt Nam, từ năm 2018 đến 2021, thị trường trái phiếu DN đã bùng nổ với tổng giá trị trái phiếu DN đang lưu hành ước đạt gần 1,2 triệu tỷ đồng, chiếm khoảng 11,4% tổng dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế và chiếm khoảng 14,5% GDP năm 2021.
Giới chuyên môn nhận định, có nhiều nguy cơ và rủi ro tiềm ẩn từ khối trái phiếu khổng lồ này. Chẳng hạn, với các DN bất động sản, sau 2 năm bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19, dòng tiền suy kiệt, trong khi thị trường bất động sản hiện có thanh khoản thấp, nếu không thể trả được nợ, tất yếu dẫn đến vỡ nợ.
Trong một hội thảo về trái phiếu DN vừa diễn ra, Thạc sĩ Nguyễn Anh Vũ, trường Đại học Ngân hàng TP.HCM, đã nêu lên những lo ngại: "Gần đây báo chí hay dùng khái niệm '3 không' với DN phát hành trái phiếu, gồm không xếp hạng tín nhiệm, không bảo lãnh thanh toán, không tài sản bảo đảm. Nhưng tôi lo ngại ngoài '3 không' còn có cái 'không' thứ 4, thứ 5 khác như: không có năng lực tài chính tốt, dòng tiền, phương án kinh doanh không khả thi, dòng vốn không sử dụng đúng mục đích… vì vậy tiềm ẩn nguy cơ cao".
Theo ông Huỳnh Anh Tuấn, Tổng giám đốc Công ty chứng khoán Ngân hàng Đông Á, lãi suất trái phiếu DN khoảng 12%/năm, tính cả chi phí cho kênh phân phối, bảo lãnh phát hành phải lên đến 15%/năm. Nếu DN thuộc loại tốt, sẽ thỏa các điều kiện để vay vốn ngân hàng với lãi suất thấp hơn hẳn, không cần phải phát hành trái phiếu.
Về phía nhà đầu tư, do không đủ kiến thức, thông tin, trong khi lại bị mê hoặc bởi lãi suất gấp 2-3 lần gửi tiết kiệm, thông qua kênh môi giới mua trái phiếu của những DN rủi ro cao, nên dẫn đến nguy cơ.
Còn chuyên gia tài chính Đinh Trọng Thịnh cảnh báo, tỷ lệ trái phiếu "3 không" trong tổng khối lượng phát hành trái phiếu DN lên tới hơn 30% là rất nghiêm trọng. Việc các ngân hàng đứng ra mua trái phiếu DN chiếm tỷ trọng lớn trong tổng khối lượng phát hành cũng là vấn đề rất đáng lo. Đó có thể là tình trạng ngân hàng giúp DN phát hành trái phiếu để "đảo nợ", tức là chuyển từ cho vay có tài sản bảo đảm, có quản lý giám sát, sử dụng chặt chẽ sang giao tiền cho DN, để họ sử dụng và đầu tư mà không quản lý được.
Với trái phiếu phát hành riêng lẻ, không được kiểm soát chặt chẽ, không thẩm định nghiêm ngặt, giá trị bảo đảm không cao, bất cứ lúc nào cũng có khả năng sử dụng vốn sai mục đích, dẫn đến hiện thực là công ty phát hành không hoàn tất được tiền về cho trái chủ gây ra nguy cơ vỡ nợ.
Hiện nay, mua trái phiếu DN tạm chia làm hai nhóm chính. Nhóm thứ nhất là các ngân hàng và công ty chứng khoán, còn nhóm thứ hai là những nhà đầu tư cá nhân (dưới danh nghĩa là nhà đầu tư chuyên nghiệp) mua qua các môi giới trung gian.
Theo số liệu của Công ty Chứng khoán SSI, trong số 15 ngân hàng thương mại lớn, có tổng dư nợ tín dụng chiếm khoảng 75% toàn hệ thống (không tính Agribank), tổng số dư trái phiếu đầu tư vào các tổ chức kinh tế tại thời điểm 31/12/2021 là khoảng 214 nghìn tỷ đồng. Tỷ lệ bình quân đầu tư trái phiếu DN trong tổng tín dụng chỉ ở mức 3,1%, khả năng sẽ không có tác động quá lớn đến vấn đề chất lượng tín dụng của hệ thống ngân hàng thương mại, vỡ nợ chỉ trong nội bộ ngân hàng. Mặc dù vậy, nếu vỡ nợ sẽ khiến các ngân hàng mất vốn, nợ xấu tăng và uy tín giảm.
Tuy nhiên, vấn đề lo ngại là những trái phiếu phát hành cho các nhà đầu tư cá nhân. Thời gian qua nhiều ngân hàng, công ty chứng khoán đứng ra tư vấn, bảo lãnh phát hành trái phiếu DN. Hoặc các tập đoàn lớn thông qua công ty con, không có thương hiệu, thậm chí mới vừa thành lập để phát hành xong sau đó cho một đơn vị uy tín khác trong tập đoàn mua lại rồi bán lẻ cho nhà đầu tư. Nhà đầu tư cá nhân lại cứ nghĩ trái phiếu do ngân hàng và những DN uy tín phát hành nên mua.
Theo quy định, trái phiếu DN phát hành riêng lẻ chỉ bán cho nhà đầu tư chuyên nghiệp. Tuy nhiên, phân phối có đủ cách để “hô biến” một cá nhân thành nhà đầu tư chuyên nghiệp trong chớp mắt. Từ đó mới xảy ra câu chuyện dở khóc dở cười, dù được mệnh danh là dân "chuyên nghiệp" nhưng nhiều nhà đầu tư thậm chí không biết đọc báo cáo tài chính, không hiểu biết về DN phát hành.
Với hàng trăm ngàn tỷ đồng tung ra cho những người dân không am hiểu, trên thực tế đã đẩy nguy cơ rất lớn ra thị trường. Giới chuyên môn lo ngại tăng trưởng “nóng” sắp gây ra những hậu quả khó lường. Những rủi ro có thể phát sinh từ năm 2022, khi lượng lớn trái phiếu đến kỳ thanh toán.
Trong khi các DN bất động sản đang có tỷ lệ nợ cao bất thường, nếu gặp trục trặc thì nhà đầu tư cá nhân, nhỏ lẻ nắm giữ các trái phiếu sẽ gánh hậu quả. Chỉ cần một vài DN nhỏ vỡ nợ, cũng có thể lây lan nỗi sợ hãi và khiến niềm tin dành cho thị trường này sụt giảm nghiêm trọng. Nó có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng tín dụng trong nền kinh tế.
(VNF) - Năm 2024, ước tính sẽ có khoảng 279.219 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn trong đó phần lớn là trái phiếu Bất động sản với 115.663 tỷ đồng, tương đương 41.4%.
(VNF) - Giá vàng SJC chính thức lên 86 triệu đồng/lượng, mức cao nhất từ trước đến nay. Trong khi đó, giá vàng nhẫn lại không có nhiều biến động.
(VNF) - Để tăng sức cạnh tranh, nhiều thương hiệu xe điện trên thị trường tập trung nâng cao dung lượng pin, xây dựng trạm sạc. Trong khi đó một start-up xe điện Việt lại muốn xóa bỏ khái niệm về quãng đường ở xe điện.
(VNF) - Công ty Cổ phần Tập đoàn BGI (BGI Group, HNX: VC7) ghi nhận khoản lãi sau thuế chỉ 2,5 tỷ đồng trong quý I/2024. Dù vậy, so với cùng kỳ, khoản lãi này đã tăng gấp 5,6 lần.
(VNF) - Sau thời gian tập trung nguồn lực đầu tư cho công nghệ, cùng với hậu thuẫn từ chính sách ưu tiên sản phẩm dược trong nước, Imexpharm đang có cơ hội để tạo ra đột phá trong tăng trưởng.
(VNF) - Nếu theo đúng kế hoạch, Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi vào 2026 và có hiệu lực vào năm 2027, tức sau 10 năm kể từ thời điểm Bộ Tài chính đề xuất xây dựng dự thảo luật. Theo bà Vũ Thu Hà, Phó tổng giám đốc Dịch vụ tư vấn thuế, Deloitte Việt Nam, việc chậm trễ trong sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của người dân, từ đó tác động lên tăng trưởng của nền kinh tế.
(VNF) - Phố Wall đã lùi dự đoán về đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) từ tháng 3 đến tháng 6, sau đó đến tháng 9 và giờ đây các nhà đầu tư bắt đầu tự hỏi liệu có đợt cắt giảm nào hay không.
(VNF) - Trong tổng số vốn 2,5 tỷ USD , Tập đoàn Dầu khí Việt Nam muốn sử dụng 1,5 tỷ USD xây Nhà máy điện khí LNG và 1 tỷ USD xây dựng Trung tâm kho cảng LNG tại KKT Vũng Áng (Hà Tĩnh).
(VNF) - Báo cáo tài chính quý I/2024 của Công ty cổ phần Dệt may Nha Trang cho thấy, đang có những khởi sắc khi lợi nhuận sau thuế đạt 8 tỷ đồng, trong khi đó năm 2023 lại lỗ đền 16 tỷ đồng. Đồng thời, lãi của doanh nghiệp này gần như đạt được kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 2024.
(VNF) - Việc không hoàn thành kế hoạch kinh doanh nghìn tỷ trong 2 năm liên tiếp dường như đã khiến Công ty Cổ phần Tập đoàn Nam Mê Kông (HNX: VC3) “chùn chân”.
(VNF) - Dự án cầu bắc qua sông Hương và đường Nguyễn Hoàng mở rộng có tổng vốn đầu tư hơn 2.280 tỷ đồng được khởi công vào tháng 12/2022.