Nghiêm cấm lập hai hệ thống sổ sách kế toán

Đây là những thông tin được Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết tại buổi họp báo của Văn phòng Chủ tịch nước công bố các luật mới được Quốc hội thông qua, trong đó có Luật Kế toán.

Bổ sung nguyên tắc ghi sổ theo giá trị hợp lý

Giới thiệu về Luật Kế toán, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, một nguyên tắc kế toán quan trọng được Luật Kế toán năm 2015 bổ sung là nguyên tắc giá trị hợp lý. Trước đó, Luật Kế toán năm 2005 chỉ quy định hạch toán theo giá gốc, do đó không phản ánh đúng thực trạng tài sản và nợ tại thời điểm lập báo cáo tài chính, chưa phù hợp thông lệ quốc tế.

Tại Luật mới, giá trị tài sản và nợ được ghi nhận ban đầu theo giá gốc. Sau ghi nhận ban đầu, với một số loại tài sản hoặc nợ phải trả mà giá trị biến động thường xuyên theo giá thị trường và giá trị của chúng có thể xác định lại một cách tin cậy thì được ghi nhận theo giá trị hợp lý tại thời điểm cuối kỳ lập báo cáo tài chính. Việc xác định và hạch toán theo giá trị hợp lý có tính kỹ thuật vì vậy Luật giao Bộ Tài chính quy định cụ thể các tài sản và nợ phải trả được ghi nhận và đánh giá lại theo giá trị hợp lý, phương pháp kế toán ghi nhận và đánh giá lại theo giá trị hợp lý.

Một nội dung mới khác của Luật Kế toán là bổ sung các hành vi bị cấm, bao gồm: lập hai hệ thống sổ sách kế toán trở lên, hoặc cung cấp báo cáo tài chính có số liệu không đồng nhất trong cùng kỳ kế toán; Thuê, mượn, cho thuê, cho mượn chứng chỉ kế toán viên, giấy chứng nhận hành nghề kế toán; Thuê cá nhân, tổ chức không đủ điều kiện hành nghề, điều kiện kinh doanh dịch vụ kế toán cung cấp dịch vụ kế toán cho đơn vị mình; Kế toán viên hành nghề và DN kinh doanh dịch vụ kế toán thông đồng, móc nối với khách hàng để cung cấp thông tin kế toán sai sự thật….

Ngoài ra, Luật cũng bổ sung nhiều quy định mới về báo cáo tài chính nhà nước, trách nhiệm lập báo cáo tài chính nhà nước của Bộ Tài chính và các đơn vị liên quan; chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán, tài khoản kế toán, kiểm tra kế toán, kiểm soát nội bộ, kinh doanh dịch vụ kế toán ….

Luật Kế toán năm 2015 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2017, riêng với báo cáo tài chính nhà nước Luật quy định Chính phủ chuẩn bị các điều kiện cần thiết để bắt đầu việc lập báo cáo tài chính nhà nước, chậm nhất là 24 tháng kể từ ngày Luật có hiệu lực.

Sẽ có Nghị định về xử lý vi phạm trong lĩnh vực kế toán

Tại cuộc họp báo, lãnh đạo Bộ Tài chính đã giải đáp nhiều câu hỏi của phóng viên về những nội dung mới của Luật Kế toán.

Trả lời câu hỏi về chế tài xử lý vi phạm, Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết tới đây, sẽ có Nghị định quy định cụ thể về xử lý hành chính đối với các vi phạm trong lĩnh vực kế toán. Trong trường hợp các vi phạm lớn hơn, dẫn đến vi phạm về hình sự thì sẽ được xử lý theo quy định của pháp luật hình sự.

Đối với hành vi bị cấm là lập hai hệ thống sổ sách kế toán, mặc dù đã được quy định trong luật như  Luật quản lý thuế nhưng theo Thứ trưởng Vũ Thị Mai giải thích, Luật quản lý thuế quy định xử phạt vi phạm gian lận trốn thuế. Trường hợp hai hệ thống sổ sách kế toán dẫn đến việc gian lận trốn thuế thì sẽ bị xử phạt về hành vi gian lận trốn thuế, chứ không quy định về hành vi hai hệ thống sổ sách kế toán nói chung trong quy định về tổ chức sổ sách kế toán và ghi chép sổ sách kế toán.

"Do đó, để có cơ sở pháp lý về xử phạt vi phạm hành chính và quy định cho rõ ràng minh bạch, cũng như chấp hành pháp luật kế toán được tốt thì phải có quy định cấm hành vi lập hai hệ thống sổ sách kế toán, điều mà Luật Kế toán 2005 chưa có", Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết.