'Nếu Mỹ tịch thu tài sản của Nga, vị thế của đồng USD sẽ bị đe dọa'

Tổng thống Mỹ Joe Biden trong tuần qua đã ký một dự luật cho phép tịch thu tài sản nhà nước của Nga được nắm giữ ở Mỹ.  Nó được xem như biện pháp “thực thi nghĩa vụ” của Nga nhằm bồi thường thiệt hại mà Kiev gánh chịu từ “chiến dịch quân sự đặc biệt” do Moscow phát động từ tháng 2/2022.

Trong khi đó, các giám đốc tài chính của nhóm 7 nước công nghiệp tiên tiến (G7) và các quan chức thuộc Liên minh châu Âu (EU) bày tỏ lo ngại về những hệ lụy của động thái này.

Quy trình tịch thu được thực hiện theo Ðạo luật Tái thiết Kinh tế Thịnh vượng và Cơ hội cho người Ukraine (REPO). 

Theo luật mới, Tổng thống và Bộ Tài chính Mỹ có 3 tháng để xác định tài sản của Nga ở Mỹ và báo cáo lại Quốc hội trong vòng 180 ngày.

Một tháng sau thời hạn đó, Tổng thống sẽ được phép “chiếm giữ, tịch thu, chuyển nhượng hoặc bàn giao” bất kỳ tài sản thuộc chủ quyền nhà nước Nga trong phạm vi quyền tài phán của Mỹ, ngoại trừ tài sản ngoại giao.

Mỹ và các đồng minh đã đóng băng khoảng 300 tỷ USD tài sản của ngân hàng trung ương Nga, trong đó khoảng 5 tỷ USD đang nằm trong các ngân hàng Mỹ như một phần của các lệnh trừng phạt.

Hãng tin Bloomberg đã dẫn lời cảnh báo của cựu quan chức IMF Eswar Prasad cho hay: “Việc Mỹ tăng cường vũ khí hóa đồng nội tệ thông qua việc thu giữ các khoản dự trữ bằng USD của Ngân hàng Trung ương Nga chắc chắn sẽ khiến các đối thủ của Mỹ xem xét việc phi USD hóa”. 

Bloomberg lưu ý rằng điều khoản REPO đã làm gia tăng cuộc tranh luận về những hậu quả tiềm ẩn của nhu cầu nước ngoài đối với việc lưu trữ và sử dụng đồng USD.

Ông Paola Subacchi, tác giả cuốn The Cost of Free Money, nhận định với Bloomberg rằng: “Các quốc gia sử dụng đồng USD cho thương mại và tài chính quốc tế cần phải chắc chắn rằng tài sản của họ sẽ không bị tịch thu theo ý muốn của Mỹ”.

Nga ra “tối hậu thư”

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov ngày 25/4 đã cảnh báo rằng Moscow có thể hạ cấp quan hệ ngoại giao với Washington nếu Mỹ chiếm đoạt các tài sản bị đóng băng của Nga. 

Theo ông Ryabkov, Nga đang nghiên cứu phương án đáp trả tốt nhất, trong đó có nhằm vào tài sản của phương Tây và biện pháp ngoại giao.

Hai bên chưa có động thái chính thức về hạ cấp quan hệ kể từ khi Nga mở chiến dịch ở Ukraine tháng 2/2022. Điện Kremlin gần đây mô tả tình trạng quan hệ song phương hiện tại "dưới mức 0".

"Chúng tôi đã soạn thảo dự luật mà chúng tôi sẵn sàng xem xét ngay lập tức về những biện pháp đáp trả. Phương Tây sẽ tổn thất nhiều hơn Nga", Chủ tịch Thượng viện Nga Valentina Matviyenko khẳng định trong tuyên bố cùng ngày.

Bà Elvira Nabiullina, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga,  trước đó đã cảnh báo rằng việc tịch thu lợi nhuận từ các tài sản của Nga bị đóng băng, cũng như việc tịch thu chính các tài sản này, sẽ làm giảm sức hấp dẫn của đồng euro và đồng USD với tư cách là tiền tệ dự trữ trên thị trường quốc tế.

Moscow đã nhiều lần nói rằng việc tịch thu tài sản của họ sẽ là hành vi “trộm cắp”.