iPhone thế hệ tiếp theo có thể được sản xuất tại Việt Nam?

New York Times cho rằng Việt Nam là quốc gia hưởng lợi nhiều nhất từ cuộc chiến thương mại giữa Tổng thống Donald Trump với Trung Quốc. Bằng chứng là các đơn đặt hàng tại nhiều nhà máy ở Việt Nam đã tăng mạnh sau khi Mỹ áp đặt thuế quan lên hàng Trung Quốc.

Giờ đây, nhiều công ty công nghệ lớn cũng đang tìm cách đẩy mạnh hoạt động sản xuất tại Việt Nam. Điều này có thể giúp Việt Nam thực hiện tham vọng trở thành "thủ phủ" sản xuất điện thoại thông minh và các thiết bị cao cấp khác, theo New York Times.

Tuy nhiên để thực hiện được tham vọng này, New York Times cho rằng Việt Nam cần phải làm tốt hơn hoạt động chế tạo vỏ nhựa trên tai nghe.

Tờ báo này lấy vị dụ về một công ty của ông Vũ Hữu Thắng tại Bắc Ninh. Sản phẩm chính của công ty này là những linh kiện nhựa cho máy in Canon, nhạc cụ của Korg và smartphone cũng như phụ kiện cho Samsung, bao gồm cả tai nghe. 

Ông Thắng nói rằng công ty của mình sẽ khó cạnh tranh với các nhà cung cấp Trung Quốc khi mà mỗi tháng vẫn phải mua từ 70 - 100 tấn nguyên liệu nhựa nhập khẩu và hầu hết chúng đều được sản xuất tại Trung Quốc.

"Việt Nam không thể so sánh với Trung Quốc khi chúng tôi mua nguyên liệu đắt hơn 5 - 10% và thị trường Việt Nam quá nhỏ để lôi kéo các nhà sản xuất nhựa đặt nhà máy ở đây", New York Times dẫn lời ông Thắng.

Tờ báo này cũng cho biết, các nhà đàm phán của Mỹ và Trung Quốc đang họp tại Thượng Hải trong tuần này để tìm ra bước tiến mới trong việc giải quyết cuộc chiến thương mại. Tuy nhiên, với một số công ty thì việc hoạt động tại nước có nền kinh tế lớn thứ hai thế giới không còn tốt đẹp như trước.

"Điện thoại thông minh, máy chơi game và nhiều sản phẩm tiêu dùng khác có khả năng sẽ là những mặt hàng tiếp theo trong danh sách áp đặt thuế quan của tổng thống Mỹ. Vì vậy, các công ty này sẽ phải tìm kiếm những địa điểm xây dựng nhà máy mới với chi phí thấp để sản xuất hoặc hoàn thiện sản phẩm của mình.

 Hơn một thập kỷ trước, Samsung Electronics đã thành lập một nhà máy ở Bắc Ninh

Hiện Apple đang nhắm tới thị trường Việt Nam và Ấn Độ để đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Nintendo đã nhanh chóng chuyển bớt dây truyền sản xuất thiết bị trò chơi điện tử cầm tay từ Trung Quốc sang Việt Nam. Tập đoàn điện tử Foxconn, đối tác lớn của Apple cũng đã tuyên bố mua quyền sử dụng đất tại Việt Nam, đồng thời chi 200 triệu USD cho thị trường Ấn Độ.

Các đối tác khác của Apple tại Đài Loan hay Trung Quốc cũng đang xem xét việc tăng cường các hoạt động sản xuất tại Việt Nam.

Tuy nhiên New York Times cũng cho rằng Việt Nam sẽ không thể thay thế Trung Quốc như một trung tâm sản xuất chỉ sau một đêm. Nguyên nhân là vì đất đai ở đây rất đắt và các nhà máy, nhà kho sẵn sàng để sử dụng đang thiếu. Việc tuyển dụng đủ nhân viên được đào tạo và quản lý cũng là một thách thức khác.

New York Times cũng lấy ví dụ về Samsung, hơn một thập kỷ trước, Samsung Electronics đã thành lập một nhà máy ở Bắc Ninh để giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc. Theo thời gian, chi phí sản xuất tại Trung Quốc tiếp tục tăng trong khi doanh số của Samsung ngày càng gặp vấn đề, đặc biệt sau khi chính quyền Bắc Kinh kêu gọi tẩy chay các sản phẩm của Hàn Quốc vào năm 2017.

Samsung sau đó đã đóng cửa tất cả trừ một trong những nhà máy sản xuất smartphone tại Trung Quốc. Hiện công ty này đang lắp ráp khoảng một nửa số điện thoại của mình tại Việt Nam. Các công ty con của Samsung tại Việt Nam cũng sử dụng khoảng 100.000 nhân công, đóng góp đến 1/3 doanh thu của công ty này vào năm ngoái.

"Thành công của Samsung tại Việt Nam là minh chức thuyết phục nhiều nhà cung cấp Hàn Quốc suy nghĩ về việc có mặt tại Việt Nam", New York Times nhận định.

Đại diện một doanh nghiệp Việt Nam từng hợp tác với Samsung và các công ty công nghệ khác thừa nhận hầu hết nhà cung ứng Việt Nam đều gặp vấn đề với chất lượng, năng suất nên không giành được hợp đồng từ các công ty đa quốc gia. Người này cho rằng mấu chốt của vấn đề là sự thiếu kinh nghiệm, chứ không phải thiếu tiền hay hiểu biết.