Gói cứu trợ 16.000 tỷ không giải ngân được đồng nào: Người làm chính sách đã 'sập bẫy' sách vở

Lê Nguyễn - 24/09/2020 23:14 (GMT+7)

(VNF) - TS Quách Mạnh Hào (Đại học Lincoln - Vương quốc Anh) cho rằng việc gói cứu trợ 16.000 tỷ đồng của Chính phủ không thể giải ngân là do người thiết kế chính sách đã "mắc bẫy" sách vở, đặt ra những điều kiện không doanh nghiệp nào đáp ứng nổi.

VNF
TS Quách Mạnh Hào

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, Chính phủ đã tung ra gói 16.000 tỷ đồng, cho doanh nghiệp vay với lãi suất 0% để trả lương cho người lao động bị ngừng việc do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Tuy vậy, cho đến nay, đã nhiều tháng trôi qua, gói cứu trợ này vẫn chưa thể giải ngân được một đồng nào.'

Bình luận về việc gói 16.000 tỷ đồng bị "tắc" giải ngân, TS Quách Mạnh Hào cho rằng người thiết kế chính sách đã "mắc bẫy" sách vở.

"Những điều kiện của khoản vay hỗ trợ 16.000 tỷ hoàn toàn phù hợp với bất kỳ nguyên tắc nào về đảm bảo chất lượng khoản vay được dạy trong sách vở nhưng những điều kiện trên hoàn toàn không thực tế", ông Hào nhận xét.

Theo Điều 13 Quyết định 15, người sử dụng lao động muốn vay vốn từ gói hỗ trợ này cần phải đảm bảo ba điều kiện.

Thứ nhất, có từ 20% hoặc từ 30 người lao động trở lên đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc phải ngừng việc từ 1 tháng liên tục trở lên; đã trả trước tối thiểu 50% tiền lương ngừng việc cho người lao động trong khoảng thời gian từ ngày 1/4/2020 đến hết ngày 30/6/2020.

Thứ hai, đang gặp khó khăn về tài chính, không cân đối đủ nguồn để trả lương ngừng việc cho người lao động, đã sử dụng hết quỹ dự phòng tiền lương để trả lương cho người lao động ngừng việc.

Thứ ba, không có nợ xấu tại tổ chức tín dụng tại thời điểm ngày 31/12/2019.”

Theo ông Hào, phần lớn những doanh nghiệp khó khăn sẽ là những doanh nghiệp vừa và nhỏ, quan hệ giữa chủ doanh nghiệp và người lao động phần lớn có hơi hướng gia đình. Do vậy, khi khó khăn thường, chủ doanh nghiệp và người lao động sẽ thỏa thuận giảm lương, giảm giờ làm để cùng hỗ trợ nhau vượt qua thời điểm khó khăn. Thế nhưng điều này lại không đáp ứng yêu cầu “nghỉ việc liên tục từ 1 tháng trở lên”.

Với những doanh nghiệp nhỏ quy mô thường dưới 100 người, nếu đạt 20% số nhân công (30 người lao động trở lên) có đóng bảo hiểm xã hội phải nghỉ việc thì rất có thể doanh nghiệp đó chuẩn bị giải thể rồi chứ không còn chờ hỗ trợ nữa.

Bên cạnh đó, việc yêu cầu doanh nghiệp chứng minh khó khăn về tài chính là điều hết sức nhạy cảm bởi làm như thế chẳng khác nào tự làm hại doanh nghiệp vì sẽ còn ai dám giao dịch với một doanh nghiệp khó khăn tài chính nữa.

Ngay cả khi danh tính doanh nghiệp được giữ gìn bí mật thì việc phải chứng mình tài chính khó khăn cũng dẫn tới những chi phí không cần thiết liên quan tới việc chuẩn bị và kiểm tra thông tin.

Doanh nghiệp chỉ được vay 50% lương cơ bản của công công nhân - mức rất thấp so với thu nhập cũng phần lớn là thấp (do đối tượng nghỉ việc thường là đối tượng thu nhập thấp) - nên trên thực tế, số tiền được vay quá nhỏ so với chi phí thông tin mà doanh nghiệp phải bỏ ra. Điều này khiến các doanh nghiệp không muốn vay.

Hệ quả là một mục tiêu chính sách tốt nhưng việc triển khai bị vướng bẫy sách vở dẫn tới thất bại.

Ông Hào cho rằng mấu chốt của gói 16.000 tỷ đồng nằm ở tiêu chí xác lập doanh nghiệp khó khăn.

Gói 16.000 tỷ đồng đang cố cứu cả một nền kinh tế, tập trung vào doanh nghiệp khó khăn, nên đã dẫn tới sự cào bằng, mà ở đó doanh nghiệp khó khăn thật lại không đáp ứng tiêu chí.

"Tôi nghĩ thay vì cố cứu cả một nền kinh tế, hãy tập trung vào cứu một bộ phận của nền kinh tế bị ảnh hưởng. Các nhà làm chính sách nên tập trung vào xây dựng nhóm ngành nghề bị ảnh hưởng nhiều nhất, nghĩa là bất cứ doanh nghiệp nào trong những ngành nghề đó đều được vay, bất kể điều kiện nào. Điều này có thể dẫn tới việc ai đó cho rằng có doanh nghiệp không khó khăn vẫn được vay – nhưng thực tế nếu ngành nghề của họ khó khăn thì nghĩa là họ đã khó khăn rồi.

"Còn nếu muốn hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động hơn nữa thì thực ra gói cứu trợ nên cho vay trả toàn bộ lương và các chi phí liên quan tới người lao động chứ không nên yêu cầu doanh nghiệp phải trả 50% như một hình thức đối ứng", ông Hào nêu quan điểm.

Việc cho vay để trả toàn bộ lương rõ ràng sẽ làm gói cứu trợ tăng lên gấp đôi, nhưng ông Hào cho rằng trong bối cảnh ngân hàng thừa tiền thì điều đó có khi lại tốt.

"Sự trợ cấp của chính phủ thực ra nằm ở con số tiền lãi vay và bảo lãnh cho khả năng mất vốn. Nhưng bù lại doanh nghiệp sẽ sống, người lao động không mất việc/có thu nhập, các vấn đề xã hội khác không phát sinh, năm sau lại thu được thuế", ông Hào nhận định.

Ý kiến (0)
Cùng chuyên mục
Thủ tướng yêu cầu thanh tra ngay các doanh nghiệp kinh doanh vàng

Thủ tướng yêu cầu thanh tra ngay các doanh nghiệp kinh doanh vàng

(VNF) - Thủ tướng yêu cầu thực hiện ngay công tác thanh tra, kiểm tra đối với thị trường vàng, hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng; tiếp tục tiết giảm chi phí, phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay ở mức hợp lý.

Giá vàng 'nhảy vọt', vượt trên 85 triệu/lượng trước phiên đấu thầu lần thứ 4

Giá vàng 'nhảy vọt', vượt trên 85 triệu/lượng trước phiên đấu thầu lần thứ 4

(VNF) - Giá vàng SJC tiếp tục vượt mốc 85 triệu đồng/lượng trong khi giá vàng nhẫn lại không có nhiều biến động trước phiên đấu thầu vàng miếng lần thứ 4 của Ngân hàng Nhà nước.

Lãi suất thấp, bất động sản rủi ro... chuyển hướng mua chứng chỉ quỹ

Lãi suất thấp, bất động sản rủi ro... chuyển hướng mua chứng chỉ quỹ

(VNF) - Trong bối cảnh lãi suất gửi tiết kiệm liên tục “dò đáy”, thị trường bất động sản chưa có nhiều khởi sắc, nhiều nhà đầu tư trong nước đang dần chuyển hướng sang các sản phẩm tài chính sinh lời khác, trong đó phải kể đến chứng chỉ quỹ mở.

‘Lao đao’ vì cấm vận, gã khổng lồ năng lượng Nga lỗ ròng lần đầu sau 23 năm

‘Lao đao’ vì cấm vận, gã khổng lồ năng lượng Nga lỗ ròng lần đầu sau 23 năm

(VNF) - Tập đoàn năng lượng quốc gia Nga Gazprom đã báo cáo khoản lỗ ròng hàng năm đầu tiên kể từ năm 1999 do xuất khẩu khí đốt sang châu Âu giảm mạnh và giá nhiên liệu thấp.

Nhà sản xuất show 'Chị đẹp đạp gió rẽ sóng' lãi gấp 3 lần trong quý I

Nhà sản xuất show 'Chị đẹp đạp gió rẽ sóng' lãi gấp 3 lần trong quý I

Kết thúc quý đầu năm 2024, CTCP Tập đoàn Yeah1 (HOSE: YEG) - nhà sản xuất show “Chị đẹp đạp gió rẽ sóng” - ghi nhận kết quả kinh doanh khả quan với hơn 73 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 21% và hơn 17 tỷ đồng lãi ròng, gấp 4.2 lần cùng kỳ.

TP. HCM thu hồi dự án nhà thi đấu Phan Đình Phùng

TP. HCM thu hồi dự án nhà thi đấu Phan Đình Phùng

Sau 10 năm trễ hẹn, dự án nhà thi đấu Phan Đình Phùng ở quận 3 đầu tư theo hình thức BT (xây dựng - chuyển giao) bị TP. HCM thu hồi để chuyển sang đầu tư công.

CEO Microsoft ‘dạo' một vòng Đông Nam Á: Đi tới đâu rót tỷ USD tới đó

CEO Microsoft ‘dạo' một vòng Đông Nam Á: Đi tới đâu rót tỷ USD tới đó

(VNF) - Chỉ trong chuyến đi 3 ngày ngắn ngủi, CEO Satya Nadella của “ông lớn” công nghệ Mỹ Microsoft đã công bố loạt khoản đầu tư hàng tỷ USD vào 3 nước Đông Nam Á là Indonesia, Malaysia và Thái Lan.

Ninh Bình: Tuyến đường 1.700 tỷ, hoàn thành 6 năm chưa chịu bàn giao

Ninh Bình: Tuyến đường 1.700 tỷ, hoàn thành 6 năm chưa chịu bàn giao

Dự án mở rộng quốc lộ 1 tránh TP Ninh Bình hoàn thành, đưa vào sử dụng năm 2018. Sau 6 năm, tỉnh Ninh Bình vẫn chưa bàn giao công trình mặc dù Bộ GTVT liên tục thúc giục.

AIA doanh thu giảm, các quỹ liên kết giảm giá trị tài sản ròng hơn 20%

AIA doanh thu giảm, các quỹ liên kết giảm giá trị tài sản ròng hơn 20%

(VNF) - Theo những con số công bố mới đây từ Bảo hiểm Nhân Thọ AIA Việt Nam cho thấy, tổng doanh thu phí bảo hiểm gốc năm 2023 chỉ đạt 15.709 tỷ đồng, giảm khoảng 15% so với năm 2022. Cùng với đó, Quỹ liên kết đơn vị ghi nhận giảm giá trị tài sản ròng hơn 20%.

Sau Trấn Thành, Lý Hải trở thành đạo diễn nghìn tỷ đồng

Sau Trấn Thành, Lý Hải trở thành đạo diễn nghìn tỷ đồng

Sau 7 phần của "Lật mặt", Lý Hải trở thành đạo diễn nghìn tỷ đồng. Trước anh, Trấn Thành là người đầu tiên chinh phục cột mốc này.

Toàn cảnh tuyến cao tốc nghìn tỷ được ví là 'đường tránh' quốc lộ

Toàn cảnh tuyến cao tốc nghìn tỷ được ví là 'đường tránh' quốc lộ

(VNF) - Nằm trên trục cao tốc Bắc - Nam phía đông, tuyến cao tốc Cam Lộ - Hòa Liên có chiều dài 163km, trong đó, đoạn Cam Lộ - La Sơn dài khoảng 98,3km và đoạn La Sơn - Hoà Liên dài khoảng 64,9km.