Fitch: TPP sẽ thúc đẩy tăng trưởng dài hạn ở Việt Nam

Theo Fitch Ratings, Việt Nam có thể đạt tăng trưởng kinh tế, đầu tư và xuất khẩu mạnh mẽ trong dài hạn nếu Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) được thông qua.

Trong số 12 quốc gia tham gia hiệp định, Việt Nam sẽ là quốc gia nhận được nhiều lợi ích nhất về mặt kinh tế.

Theo ước tính của một nghiên cứu do Petri, Plummer and Zhai thực hiện, đến năm 2025, tốc độ tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam có thể tăng hơn 10%. TPP sẽ có tác động đáng kể lên khu vực thương mại và các chính sách kinh tế trong nước của Việt Nam.

Các yếu tố thương mại tự do trong hiệp định TPP sẽ làm giảm hàng rào thuế quan, cho phép Việt Nam dễ dàng tiếp cận hơn với những thị trường lớn ở Mỹ, Nhật Bản, Canada và Australia. Các quốc gia tham gia ký kết TPP chiếm 39% tổng giá trị xuất khẩu và 23% tổng giá trị nhập khẩu của Việt Nam năm 2014. Ước tính, TPP sẽ thúc đẩy giá trị xuất khẩu của Việt Nam thêm hơn 37% trong giai đoạn 10 năm đến năm 2025.

Đáng chú ý hơn, tháng 8 vừa qua, Việt Nam cũng đã thống nhất các điều khoản trong một thỏa thuận thương mại tự do với Liên minh châu Âu, mở đường cho việc hoàn thiện các thỏa thuận thương mại tự do với 3 trong số 4 thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam là Mỹ, Nhật Bản và châu Âu.

TPP không chỉ làm giảm các hàng rào thuế quan mà còn tác động đến những hàng rào thương mại khác qua việc thiết lập những quy tắc về quyền sở hữu tài sản trí tuệ, các chính sách cạnh tranh kinh doanh bao gồm các điều luật liên quan đến các doanh nghiệp do nhà nước sở hữu, các chính sách mua sắm công, giải quyết tranh chấp siêu quốc gia và các tiêu chuẩn về lao động.

Do đó, hiệp định TPP có tiềm năng trở thành căn cứ chính sách quan trọng về cải cách cấu trúc và tự do hóa kinh tế nhằm thúc đẩy hoạt động năng suất và đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.

Việt Nam hiện đang được hưởng lợi từ tốc độ tăng trưởng GDP cao và dòng vốn FDI ổn định. Tăng trưởng GDP của Việt Nam đã đạt 6.5% trong ba quý đầu năm 2015. Nền kinh tế vĩ mô ổn định là một yếu tố quan trọng giúp Việt Nam đạt được xếp hạng "BB-" trong năm 2014.

Tuy nhiên, thâm hụt ngân sách lớn và nợ công cao vẫn sẽ tiếp tục là những thách thức với Việt Nam. Fitch ước tính rằng tổng thâm hụt ngân sách sẽ đạt 6,9% GDP trong năm 2015 so với con số 6,1% năm 2014. Nợ công đã chiếm 45% GDP.

Nguồn thu từ ngoại tệ vẫn là một thế mạnh của Việt Nam trong những năm gần đây, tuy nhiên tăng trưởng tín dụng cao trong năm 2015 đã thúc đẩy nhu cầu nhập khẩu và siết chặt các tài khoản thương mại. Fitch dự đoán điều này sẽ kéo thặng dư tài khoản vãng lai từ 5% năm 2014 xuống còn dưới 1% năm 2015.

Những rủi ro khi thực hiện TPP cũng rất đáng kể khi hiệp định này đang trong quá trình chờ được các cơ quan lập pháp quốc gia phê chuẩn. Phe đối lập tại Quốc hội Mỹ và những ứng viên tổng thống đang dẫn đầu trong cuộc chạy đua bầu cử năm 2016 có thể phản đối hoặc trì hoãn việc thông qua hiệp định.

Quá trình phê duyệt hiệp định có thể sẽ thuận lợi hơn ở Việt Nam, nhưng đồng thời cũng sẽ nảy sinh những khó khăn trong việc cải cách cơ cấu ở một vài lĩnh vực.