Dự án BOT cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn hụt sâu dòng tiền

Anh Minh - 18/05/2020 09:47 (GMT+7)

Nhà đầu tư và nhà tài trợ vốn cho dự án BOT đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn khó có một cái kết có hậu, nếu không nhận được khoản hỗ trợ 2.056 tỷ đồng từ ngân sách nhà nước.

VNF
Cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, đoạn Bắc Giang - Chi Lăng. Ảnh: A.M

Biến động thông số đầu vào

Chỉ đúng 3 tháng kể từ khi cho phép Công ty Cổ phần BOT Bắc Giang - Lạng Sơn tổ chức thu phí hoàn vốn, UBND tỉnh Lạng Sơn, với vai trò là cơ quan nhà nước có thẩm quyền, đã phải phát công văn số 167/BC-UBND ngày 4/5/2020 gửi Thủ tướng Chính phủ than khó về các vướng mắc của dự án thành phần 1, dự án BOT đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn.

Dự án thành phần 1 có mục tiêu xây dựng tuyến cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn đoạn Km45+100 - Km108+500, kết hợp tăng cường mặt đường Quốc lộ 1 đoạn Km1+800 - Km106+500, tỉnh Bắc Giang và tỉnh Lạng Sơn. Tổng mức đầu tư dự án thành phần 1 là 12.189 tỷ đồng, thời gian xây dựng từ năm 2015 đến năm 2019.

Ngoài dự án thành phần 1, tại dự án BOT đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn, còn một cấu phần quan trọng khác nữa là dự án thành phần 2 - xây dựng tuyến cao tốc từ cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng, với tổng mức đầu tư 8.743 tỷ đồng và cũng được đầu tư bằng hình thức BOT.

Tại dự án thành phần 1, hợp phần tăng cường mặt đường Quốc lộ 1 đã được Công ty Cổ phần BOT Bắc Giang - Lạng Sơn hoàn thành, đưa vào sử dụng và tổ chức thu phí từ ngày 1/6/2018; hợp phần cao tốc cũng được thông xe kỹ thuật vào ngày 30/9/2019 và tổ chức thu phí từ ngày 18/2/2020 (sau khi tiến hành miễn phí cho các phương tiện giao thông một tháng).

Theo ông Hồ Tiến Thiệu, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, trong quá trình vận hành dự án thành phần 1, đã phát sinh biến động rất lớn về doanh thu và lưu lượng phương tiện so với dự báo ban đầu.

Cụ thể, theo phương án tài chính ban đầu, để hoàn vốn, nhà đầu tư được phép thu phí trong vòng 18 năm 3 tháng tại 2 trạm thu phí hở trên Quốc lộ 1 đặt tại Km93+160 và Km24+900 và trên tuyến cao tốc thực hiện thu phí kín; tỷ lệ chiết giảm doanh thu do xét đến xe ưu tiên, xe sử dụng vé tháng, vé quý là 5%. Lưu lượng xe trên tuyến Quốc lộ 1 tại điểm cuối tiếp nối với dự án cao tốc Hà Nội - Bắc Giang được đưa vào phương án tài chính tại thời điểm cuối năm 2019 là 8.850 xe/ngày đêm. Tại thời điểm dự kiến đưa tuyến cao tốc vào khai thác quý I/2020, thì lưu lượng xe dự báo cho cả 2 tuyến Quốc lộ 1 và cao tốc là 22.590 xe/ngày đêm (tương ứng tốc độ tăng trưởng 154%).

Tuy nhiên, trên thực tế, lưu lượng phương tiện thực tế trên cả hai tuyến đường trong giai đoạn qua chỉ đạt khoảng 11.779 xe/ngày đêm (giảm khoảng 10.811 xe/ngày đêm, tương ứng giảm 48% cho cả 2 tuyến Quốc lộ 1 và tuyến cao tốc so với dự báo ban đầu tại phương án tài chính được duyệt).

Bên cạnh đó, việc bỏ 1 trạm thu phí (Km24+800) trên Quốc lộ 1 để đảm bảo phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội, thu nhập của người dân và điều kiện thực tế của địa phương đã dẫn đến giảm nguồn thu trong suốt thời gian thu phí, ảnh hưởng đến tỷ lệ phân lưu giữa tuyến Quốc lộ 1 và tuyến cao tốc, làm giảm lưu lượng trên tuyến cao tốc (người dân có xu hướng lưu thông trên tuyến Quốc lộ 1, đoạn không phải trả phí, thay vì lưu thông trên đường cao tốc).

Hụt sâu dòng tiền

Trao đổi với phóng viên, ông Đặng Tiến Thắng, Phó tổng giám đốc Công ty Cổ phần BOT Bắc Giang - Lạng Sơn cho biết, cuối năm 2019, đơn vị tài trợ vốn là Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) đã tiến hành “chạy lại” phương án tài chính dự án thành phần 1.

Sau khi đối chiếu kỹ số liệu tài chính từ doanh nghiệp dự án, VietinBank khẳng định, phương án tài chính dự án thành phần 1 đã bị phá vỡ rất sâu so với cam kết ban đầu, do sự thay đổi khách quan từ cơ chế chính sách. Theo đó, doanh thu thu phí tại cả 2 đoạn đường, sau khi trừ chi phí (vận hành, bảo trì, tổ chức thu phí), không đủ bù đắp chi phí lãi vay, với tổng giá trị thiếu hụt khoảng 3.189 tỷ đồng và kéo theo thời gian hoàn vốn của dự án tăng thêm 10 năm, vọt lên đến 28 năm so với phương án tài chính được duyệt.

Để giảm áp lực dòng tiền cho các bên, UBND tỉnh Lạng Sơn kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, cân đối từ nguồn vốn ngân sách trung ương hỗ trợ cho dự án thành phần 1, với số tiền là 2.056 tỷ đồng, bố trí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để tham gia dự án, chi trả cho các hạng mục công việc như giải phóng mặt bằng các công trình đường gom, hầm chui dân sinh, cầu vượt trực thông…

Khoản hỗ trợ này, theo UBND tỉnh Lạng Sơn, tương tự chính sách mà Chính phủ đã và đang áp dụng tại một số dự án triển khai đầu tư theo hình thức PPP có vốn ngân sách nhà nước tham gia hỗ trợ như các dự án đầu tư xây dựng một số đoạn tuyến trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận, dự án cao tốc Vân Đồn - Móng Cái...

Mặc dù vậy, UBND tỉnh Lạng Sơn thừa nhận, do một loạt yếu tố đầu vào thay đổi rất lớn, nên ngay cả khi nhận được khoản hỗ trợ 2.056 tỷ đồng, thời gian thu phí hoàn vốn của dự án thành phần 1 vẫn lên tới khoảng 24 năm 8 tháng (tăng khoảng 6 năm 5 tháng so với phương án tài chính ban đầu).

“Nếu không có khoản hỗ trợ này, khả năng vỡ phương án tài chính là rất lớn. Đồng thời, việc này sẽ làm cho các ngân hàng thương mại lo ngại trong việc xem xét tài trợ vốn cho dự án thành phần 2 - xây dựng đoạn cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng”, lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn cho biết.

Báo động sụt giảm doanh thu tại 58 dự án BOT đường bộ do Bộ GTVT quản lý

Theo Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), đến hết năm 2019, có 45/61 dự án BOT đường bộ do Bộ GTVT quản lý có doanh thu thực tế thấp hơn so với dự báo trong phương án tài chính của hợp đồng BOT, với nguyên nhân chủ yếu là phải giảm giá vé cho các phương tiện lân cận trạm thu phí; giảm giá vé theo chỉ đạo của Chính phủ tại nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 16/5/2016; sự gia tăng các phương tiện sử dụng vé tháng/quý/năm; lưu lượng xe qua trạm thu phí ở một số tuyến thấp hơn so với dự báo.

Các khó khăn, vướng mắc trên chưa được giải quyết thì từ đầu năm 2020, đại dịch Covid-19 đã tác động tiêu cực tới mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội của đất nước. Trong đó, các doanh nghiệp BOT bị ảnh hưởng trực tiếp do lưu lượng phương tiện giảm sâu, dẫn đến doanh thu giảm, đặc biệt trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội. Qua tổng hợp số liệu thống kê các doanh nghiệp BOT báo cáo (cập nhật đến hết ngày 22/4/2020), có tới 58/61 dự án doanh thu thực tế thấp hơn so với doanh thu dự báo trong phương án tài chính của hợp đồng BOT, trong đó 17 dự án có doanh thu thực tế chưa đạt 50% so với dự báo.

Theo Đầu tư
Ý kiến (0)
Cùng chuyên mục
Thủ tướng gợi ý phát hành trái phiếu Chính phủ làm đường Vành đai 4 TP. HCM

Thủ tướng gợi ý phát hành trái phiếu Chính phủ làm đường Vành đai 4 TP. HCM

(VNF) - Tìm phương án cân đối nguồn vốn đầu tư dự án Vành đai 4 TP. HCM, Thủ tướng nhấn mạnh cần huy động cả vốn Trung ương và địa phương, nghiên cứu hợp tác công - tư, phát hành trái phiếu Chính phủ.

Cao tốc 19.700 tỷ do Geleximco đề xuất có diễn biến mới

Cao tốc 19.700 tỷ do Geleximco đề xuất có diễn biến mới

(VNF) - Tuyến cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng, đoạn qua tỉnh Nam Định và tỉnh Thái Bình có tổng chiều dài khoảng 60,9km. Trong đó, đoạn qua địa bàn tỉnh Nam Định là 27,6km, đoạn qua địa bàn tỉnh Thái Bình là 33,3km.

'Bật đèn xanh' cho VEC đầu tư mở rộng cao tốc TP. HCM - Long Thành

'Bật đèn xanh' cho VEC đầu tư mở rộng cao tốc TP. HCM - Long Thành

(VNF) - Trước mắt, lãnh đạo Chính phủ đồng ý giao VEC lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án mở rộng cao tốc TP. HCM - Long Thành.

Không còn ‘game’ tài chính, Xuân Mai Corp báo lỗ quý I

Không còn ‘game’ tài chính, Xuân Mai Corp báo lỗ quý I

(VNF) - Mặc dù doanh thu thuần tăng gấp đôi, song do không còn khoản thu từ hoạt động tài chính như cùng kỳ, Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Xuân Mai (UPCoM: XMC) ngậm ngùi báo lỗ trong quý I/2024.

Doanh thu BĐS ‘sụp đổ’, QCG chật vật thoát lỗ nhờ bán vốn

Doanh thu BĐS ‘sụp đổ’, QCG chật vật thoát lỗ nhờ bán vốn

(VNF) - Quý I/2024, Công ty Cổ phần Quốc Cường Gia Lai (HoSE: QCG) ghi nhận sự sụt giảm mạnh về doanh thu, nhất là doanh thu bất động sản. Phải nhờ tới khoản lãi từ chuyển nhượng vốn góp, công ty mới thoát khỏi tình cảnh thua lỗ.

Công an vào cuộc xử lý sở hữu chéo ngân hàng; thanh tra ngay các DN kinh doanh vàng

Công an vào cuộc xử lý sở hữu chéo ngân hàng; thanh tra ngay các DN kinh doanh vàng

(VNF) - Thủ tướng yêu cầu thanh tra ngay các doanh nghiệp kinh doanh vàng, xử lý sở hữu chéo ngân hàng. Tỷ giá VND/USD được dự báo sẽ lên đỉnh 25.600 đồng/USD. Tỷ giá tăng đẩy lãi suất đi lên nhanh chóng. Đó là những thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.

Tuần tới, giá dầu xăng vào đợt giảm mạnh tới 1.400 đồng/lít?

Tuần tới, giá dầu xăng vào đợt giảm mạnh tới 1.400 đồng/lít?

Theo dự báo của lãnh đạo doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu, trong kỳ điều chỉnh vào thứ Năm (ngày 9.5), giá xăng RON 95 có thể giảm tới 1.400 đồng/lít; xăng E5 RON 92 có thể giảm 1.200 đồng/lít, dầu DO dự báo giảm 900 đồng/lít.

‘Giải cứu’ BOT thua lỗ: Gánh nặng hàng chục nghìn tỷ nợ ngân hàng

‘Giải cứu’ BOT thua lỗ: Gánh nặng hàng chục nghìn tỷ nợ ngân hàng

(VNF) - Tám BOT thua lỗ khiến chính nhà băng đau đầu với hơn 15.000 tỷ đồng cho vay chưa thể thu hồi hết. Nếu ngân sách ‘giải cứu’ BOT thua lỗ thì sẽ giải quyết ra sao với khối nợ này?.

Thiếu tiền làm Vành đai 4 - TP.HCM, Bộ trưởng gợi ý tự vay tự trả, đừng trông chờ ngân sách

Thiếu tiền làm Vành đai 4 - TP.HCM, Bộ trưởng gợi ý tự vay tự trả, đừng trông chờ ngân sách

Để có đủ vốn xây dựng Vành đai 4 - TP. HCM, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Nguyễn Chí Dũng gợi ý, chúng ta có khả năng tách dự án này riêng ra không, đừng đặt vào trong ngân sách chung quốc gia. Ví dụ như cho phát hành trái phiếu riêng của dự án này. Các tỉnh đi vay, sau này các tỉnh tự trả lại.

Mua bông tai Cartier nạm kim cương với  chỉ 13 USD do... lỗi đánh máy

Mua bông tai Cartier nạm kim cương với chỉ 13 USD do... lỗi đánh máy

(VNF) - Do lỗi đánh máy trên trang web của Cartier, đôi bông tai bằng vàng nạm kim cương trị giá 13.600 USD đã được một vị khách hàng may mắn mua lại với giá chỉ 13 USD.

Hình ảnh Cao tốc Vân Phong - Nha Trang 12.000 tỷ tăng tốc về đích trước 6 tháng

Hình ảnh Cao tốc Vân Phong - Nha Trang 12.000 tỷ tăng tốc về đích trước 6 tháng

(VNF) - Dự án cao tốc Vân Phong - Nha Trang có tổng vốn đầu tư 11.808 tỷ đồng sau hơn 1 năm thi công đã đạt 50% giá trị hợp đồng. Hiện các nhà thầu đang đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành dự án trước 6 tháng.