Cơ chế bổ nhiệm độc đáo tại Quảng Ninh: Muốn lên chức phải từng làm ở trung tâm hành chính công

3 xu hướng cải cách nổi bật

Theo ông Đậu Anh Tuấn, nhiệm kỳ 2016 – 2020 có 3 xu hướng nổi bật trong việc cải cách môi trường kinh doanh.

Xu hướng thứ nhất là cải cách điều kiện kinh doanh. Trong 5 năm qua, Chính phủ đã thực hiện rất mạnh mẽ và gặt hái được nhiều thành công. Biểu hiện rõ rệt là chương trình loại bỏ hàng nghìn điều kiện kinh doanh ở cấp thông tư và quan trọng hơn nữa là chuẩn hóa điều kiện kinh doanh.

“Trước đây, điều kiện kinh doanh quy định rất chung chung, không có chuẩn mực nào cả. Có những thông tư mà đến bản thân Bộ trưởng – Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đọc xong cũng phải bật cười”, ông Tuấn nói.

Cùng với chương trình trên, năm 2018, Chính phủ tiến hành một động thái mạnh mẽ khác là cắt giảm và đơn giản hóa các điều kiện kinh doanh. Kết quả là tới nay, Chính phủ đã cắt giảm và đơn giản hóa được 50% tổng số điều kiện kinh doanh. Tuy nhiên, ông Tuấn tách bạch rằng “Chính phủ chỉ cắt giảm được 10% thôi, 40% còn lại là đơn giản hóa”.

Động thái được đánh giá là quyết liệt hơn nữa là việc ban hành Nghị quyết 68/2020 với tham vọng là cắt giảm các quy định kinh doanh. Tuy nhiên, do mới ban hành, kết quả thực thi của Nghị quyết 68/2020 vẫn còn rất khiêm tốn.

Xu hướng nổi bật thứ hai là nâng cấp môi trường kinh doanh. Theo ông Tuấn, với loạt nghị quyết 19 và 02, Chính phủ đã đặt ra những mục tiêu hết sức rõ ràng trong việc cải cách môi trường kinh doanh.

“Nếu các nghị quyết trước đây toàn định tính chung chung như ‘đẩy mạnh’, ‘nâng cao’, ‘tăng cường’, ‘chuyển đổi một bước’ thì loạt nghị quyết 19 và 02 chứa đầy con số”, ông Tuấn nói.

Điểm đáng chú ý khác là Chính phủ rất chú trọng công tác thực thi. Văn phòng Chính phủ thường xuyên họp với các bộ ngành để đốc thúc việc thực hiện.

Xu hướng thứ ba là chương trình phát triển kinh tế tư nhân được phát triển một cách đồng bộ, nổi bật, tạo nên dấu ấn trong lịch sử, thể hiện ở cả 3 cấp: Ban Chấp hành Trung ương có Nghị quyết 10/2017, Quốc hội có Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017, Chính phủ có Nghị quyết 35 năm 2016.

“Nếu trước đây nói về vai trò của kinh tế tư nhân còn e dè thì hiện nay Chính phủ nói rất nhiều. Tôi đến nhiều tỉnh thành và nhận thấy hình ảnh, vai trò của doanh nghiệp tư nhân đã khác rất nhiều”, ông Tuấn thông tin.

“Các nước làm được, ta cũng làm được”

Nhìn lại quá trình cải cách môi trường kinh doanh 5 năm qua, ông Tuấn cho rằng muốn có chuyển động lớn và bền bỉ, phải có chỉ đạo rõ ràng từ trên xuống. Bên cạnh đó, Chính phủ, bộ ngành, địa phương phải có tinh thần “các nước làm được, ta cũng làm được”.

Ngoài ra, vai trò của các doanh nghiệp và tổ chức độc lập phải được phát huy trong công tác giám sát và phản biện; quan trọng hơn nữa là chất lượng thực thi.

Về vai trò của địa phương, ông Tuấn nhấn mạnh rầng động lực cải cách từ địa phương đóng vai trò rất quan trọng trong việc tạo ra chuyển biến. Thực tiễn hơn 30 năm đổi mới của Việt Nam cho thấy các ý tưởng cải cách tốt đẹp hầu hết đi từ dưới lên.

“Nhiệm kỳ qua, mô hình trung tâm hành chính công tại Quảng Ninh thể hiện sự chuyên nghiệp rất rõ, tương tác người dân và doanh nghiệp với chính quyền công khai, minh bạch, phối hợp sở ngành rõ ràng.

“Quảng Ninh có quy chế nội bộ về nhân sự rất hay là muốn được bổ nhiệm, kể cả ở cấp địa phương, công chức phải có thời gian phục vụ ở trung tâm hành chính công. Vì thế, ở trung tâm hành chính công tỉnh, huyện tại Quảng Ninh, cỡ trưởng/phó phòng rất nhiều, còn phải giành nhau ra đó để phục vụ.

“Ta thấy chỉ cần một chính sách nhân sự vậy thôi mà chất lượng cán bộ tại trung tâm một cửa khác hẳn”, ông Tuấn bình luận.

Một số mô hình tốt khác cũng được ông Tuấn đề cập là: cà phê doanh nhân, bác sĩ doanh nghiệp… Những mô hình này đã giúp cải thiện môi trường kinh doanh và đã được nhân rộng ra nhiều địa phương…