Bất động sản gãy đổ, Trung Quốc dồn lực cho thế mạnh đang đứng thứ 2 toàn cầu sau Mỹ

Bất động sản lần đầu tiên được coi là “ngành công nghiệp trụ cột” vào năm 2003, chỉ 5 năm sau quyết định tư nhân hóa nhà ở của chính quyền Bắc Kinh.

Cùng với các lĩnh vực liên quan như xây dựng, vật liệu, trang trí và thiết bị gia dụng, thị trường bất động sản đã đóng góp hơn ¼ GDP Trung Quốc vào những năm 2010. Đây được xem là thời kỳ hoàng kim của bất động sản Trung Quốc.

Tuy nhiên, sau khi chính quyền Bắc Kinh cam kết hạn chế đầu cơ nhà ở vào năm 2017 cùng với hàng loạt chính sách thắt chặt, thị trường bất động sản Trung Quốc chao đảo. Các nhà phát triển bất động sản lớn như Evergrande hay Country Garden đều rơi vào cảnh nợ nần chồng chất, thậm chí không đủ khả năng thanh toán.

Theo thống kê của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc, vào cuối quý III/2023, dư nợ cho vay bất động sản đã giảm 0,2% so với một năm trước đó, xuống còn 53,19 nghìn tỷ NDT (7,2 nghìn tỷ USD).

Các khoản cho vay nhà ở cá nhân cũng giảm 1,2% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 38,42 nghìn tỷ NDT, trong khi cho vay đối với các nhà phát triển bất động sản tăng 4% lên 13,17 nghìn tỷ NDT.

Ông Zheng Xinlin, giám đốc Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia - cơ quan hoạch định kinh tế hàng đầu của Trung Quốc, nhận định: “Nền kinh tế Trung Quốc thực sự cất cánh vào những năm 1990 nhờ sự hồi sinh của bốn ngành công nghiệp trụ cột cũ gồm máy móc điện tử, hóa dầu, sản xuất ô tô và bất động sản. Tuy nhiên, khi quá trình công nghiệp hóa phần lớn đã hoàn thành,Trung Quốc cần phải lập các ngành công nghiệp trụ cột mới ngay từ bây giờ”.

Vào tháng 7/2023, Bộ Chính trị, cơ quan hàng đầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc, cho biết, nền kinh tế kỹ thuật số cần được tích hợp sâu sắc với các ngành sản xuất tiên tiến và dịch vụ hiện đại, đồng thời trí tuệ nhân tạo cần được phát triển một cách an toàn.

“Chúng ta phải đẩy nhanh việc phát triển và mở rộng các ngành công nghiệp mới nổi mang tính chiến lược, đồng thời tạo ra nhiều ngành công nghiệp trụ cột hơn”.

Ông Zheng kỳ vọng kỹ thuật số, năng lượng mới, sản xuất tiên tiến và kỹ thuật sinh học sẽ là bốn lĩnh vực có thể chiếm ưu thế với tư cách là “các ngành công nghiệp trụ cột”. Trong đó, kỹ thuật số đang là lĩnh vực được chính quyền Bắc Kinh chú trọng phát triển.

Ông Yi Xianrong, cựu nhà nghiên cứu của Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho biết, kỹ thuật số là “tương lai cho mọi nền kinh tế trên thế giới” và cũng có thể hỗ trợ các ngành công nghiệp khác như năng lượng mới và công nghệ sinh học.

“Ngành công nghiệp kỹ thuật số có thể khám phá và tạo ra nhu cầu tiêu dùng xã hội, từ đó có thể thúc đẩy nguồn cung sản xuất”, ông nói.

Những nỗ lực phát triển ngành kỹ thuật số của Trung Quốc đang bắt đầu nhận được “trái ngọt”. Giá trị nền kinh tế kỹ thuật số của Trung Quốc đạt 50,2 nghìn tỷ NDT (6,8 nghìn tỷ USD) vào năm 2022, đứng thứ hai thế giới chỉ sau Mỹ và chiếm 41,5% GDP.

Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 của Trung Quốc cũng đã vạch ra lộ trình phát triển từ 2021 đến 2025 của ngành kỹ thuật số. Cụ thể, Trung Quốc đặt mục tiêu tăng giá trị gia tăng của các ngành công nghiệp kỹ thuật số cốt lõi của Trung Quốc từ 7,8% vào năm 2020 lên 10% vào năm 2025.

Thủ tướng Lý Cường từng khẳng định Trung Quốc sẽ “củng cố, tối ưu hóa và mở rộng” nền kinh tế kỹ thuật số, từ đó tạo điều kiện cho sự phát triển chất lượng cao.

"Chúng ta cần phải nắm bắt các cơ hội của vòng cách mạng công nghệ và chuyển đổi công nghiệp mới, thúc đẩy sự hội nhập sâu sắc của công nghệ kỹ thuật số và nền kinh tế thực”, ông nói.