Bancassurance: Các công ty bảo hiểm được và mất gì?

Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) mới đây đã đưa ra báo cáo nhận định về hình thức hợp tác Ngân hàng – Bảo hiểm (bancassurance).

Theo số liệu của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (IAV) cuối năm 2017, quy mô thị trường bảo hiểm Việt Nam hiện còn nhỏ (tổng doanh thu phí bảo hiểm năm 2017 là 105.611 tỷ đồng, tương đương 4,64 tỷ USD) nhưng số lượng công ty trong ngành lên đến 30 công ty bảo hiểm phi nhân thọ và 18 công ty bảo hiểm nhân thọ, cùng với 14 công ty môi giới bảo hiểm và 2 công ty tái bảo hiểm. Do đó, tình trạng cạnh tranh trong ngành bảo hiểm Việt Nam hiện rất gay gắt.

Theo VDSC, chính cuộc chiến khốc liệt giành thị phần đã thúc đẩy các công ty bảo hiểm mở rộng kênh bancassurance trong 3 năm trở lại đây.

Bên cạnh các hợp đồng phân phối thông thường, nhiều công ty bảo hiểm và ngân hàng đã ký hẳn các hợp đồng phân phối độc quyền với thời hạn khá dài. Điển hình là các thương vụ hợp tác giữa Prudential và VIB (15 năm), Chubb Life Vietnam và VietABank (10 năm), Dai-ichi Life và Sacombank (20 năm), Manulife và Techcombank (15 năm), AIA và VPBank (15 năm).

Vietcombank cũng đang thông qua Credit Suisse tìm kiếm đối tác phân phối bảo hiểm trên toàn hệ thống của ngân hàng này. Hợp đồng dự kiến có thời hạn ít nhất 10 năm và giá trị 1 tỷ USD.

VDSC phân tích, đối với các ngân hàng, danh mục sản phẩm cung cấp cho khách hàng tăng thêm nhưng không đòi hỏi vốn đầu tư thêm và mức độ rủi ro chung không đổi so với khi ngân hàng triển khai thêm một sản phẩm tín dụng mới. Các sản phẩm bảo hiểm được bán đồng thời với cho vay còn giúp ngân hàng giảm thiểu rủi ro mất vốn nhờ được các công ty bảo hiểm chi trả trong trường hợp người vay chết hoặc thương tật toàn bộ vĩnh viễn.

Ngoài ra, việc phát triển kênh bancassurance cũng giúp các ngân hàng gia tăng nguồn thu nhập từ dịch vụ, giảm bớt sự phụ thuộc vào hoạt động tín dụng, góp phần ổn định thu nhập cho ngân hàng trong những thời kỳ cho vay khó khăn.

Thực tế cho thấy nguồn thu từ bancassurance từ các khoản phí hoa hồng đại lý (được ghi nhận trong Thu nhập từ dịch vụ ủy thác và đại lý) do các công ty bảo hiểm chi trả đang đóng góp ngày càng đáng kể vào thu nhập dịch vụ của các ngân hàng. Đơn cử, năm 2017, nhiều ngân hàng báo lãi đậm từ kinh doanh bancassurance.