Ấn định cách tính thuế mới cho công thức tính giá xăng

Theo đó, thuế suất nhập khẩu bình quân gia quyền đối với mặt hàng xăng sẽ là 10%; dầu diezel 0,96%, dầu mazut 3,12% và dầu hỏa là 0,11%.

Mức thuế này theo Bộ Tài chính là được căn cứ trên cơ sở tỷ trọng các mặt hàng xăng, dầu diezel, dầu hỏa và dầu mazut trong quý I/2018 từ ASEAN, Hàn Quốc, các nước trong khu vực khác, do Tổng cục Hải quan và Tổng cục Thuế cung cấp. Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng căn cứ vào thuế suất nhập khẩu ưu đãi MFN, thuế suất ưu đãi đặc biệt theo quy định hiện hành, các quy định khác có liên quan…

Trên cơ sở mức thuế đã công bố, Bộ Công Thương căn cứ vào đó để tính giá cơ sở xăng dầu theo quy định từ kỳ tính giá mới vào quý II/2018. Hàng quý, Bộ Tài chính sẽ tiến hành rà soát và thông báo các mức thuế nhập khẩu nói trên để làm cơ sở căn cứ tính giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu theo quy định.

Thời gian qua, liên quan đến thuế nhập khẩu bình quân gia quyền đối với mặt hàng xăng dầu cũng có nhiều tranh cãi. Trong kết quả kiểm kiểm toán mới đây do Kiểm toán Nhà nước công bố cũng chỉ ra một loạt những bất cập trong công tác quản lý, điều hành giá xăng dầu giai đoạn 2015 - 2016. Một trong những điểm đáng lưu ý được đề cập tới đó là việc áp dụng thuế bình quân gia quyền trong công thức tính giá cơ sở.

Loại thuế này được xem là giải pháp tình thế của Bộ Tài chính trong bối cảnh tồn tại song song các mức thuế khác nhau với cùng một mặt hàng xăng dầu từ khu vực ASEAN là 10% và từ các thị trường áp dụng thuế nhập khẩu ưu đãi thông thường là 20%.

Tuy nhiên, Kiểm toán Nhà nước cho rằng, việc áp dụng thuế bình quân gia quyền chưa đảm bảo cơ sở pháp lý vững chắc, cũng như tính minh bạch, rõ ràng trong quy định. Theo đó, do áp dụng thuế bình quân gia quyền trong cách công thức tính giá cơ sở mà 10 thương nhân đầu mối hưởng lợi 3.375 tỷ đồng trong năm 2015 và 1.433 tỷ đồng trong năm 2016.

Trên thực tế, thuế bình quân gia quyền để tính giá cơ sở đối với xăng dầu từng gây nhiều tranh cãi kể từ khi nó xuất hiện. Năm 2017, Hiệp hội Xăng dầu cũng đã nhiều lần kiến nghị đưa thuế nhập khẩu về một mức để thuận tiện hơn trong tính toán và sát với giá thực hơn. Việc hụt thu ngân sách sẽ được bù đắp bằng tăng thu trong nước.

Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ Tài chính vẫn bảo vệ quan điểm khi nhiều lần khẳng định rằng, giai đoạn hiện nay, thuế nhập khẩu trong công thức tính giá cơ sở được tính theo mức thuế nhập khẩu bình quân gia quyền là hợp lý nhất. Cách tính này giải quyết hài hòa quyền lợi giữa Nhà nước, người tiêu dùng và các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh xăng dầu.