Hội đồng tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia vừa họp phiên họp quý I/2019 nhằm đánh giá công tác điều hành chính các chính sách kinh tế vĩ mô trong năm 2018 và kiến nghị tới Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các giải pháp điều hành của năm 2019.
Tại phiên họp, nói về vấn đề “tín dụng đen”, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho biết tín dụng đen cũng xuất hiện ở rất nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan... khi trong nền kinh tế có kinh tế không chính thức thì có tín dụng không chính thức.
“Chúng ta cần phân biệt thành 2 loại: Nhu cầu bất hợp pháp thì không có một hệ thống hay một tổ chức tín dụng nào có thể đáp ứng được chúng ta đặt sang một bên. Còn tín dụng có nhu cầu thực sự trong đời sống hàng ngày như: sản xuất kinh doanh chẳng hạn, khi người ta khó khăn tạm thời không trả được nợ, cần đến thời điểm mua phân bón, thuốc thú y gấp.. thì người ta phải vay ngoài”, Thống đốc nêu.
Bên cạnh đó là tín dụng tiêu dùng, theo Thống đốc NHNN, nhu cầu này mới là lớn bởi chủ yếu tín dụng không chính thức đến từ nhu cầu tiêu dùng như đau ốm, bệnh tật, con cái đi học....
Do đó “hệ thống ngân hàng cần có trách nhiệm và trách nhiệm lớn nhất là Ngân hàng Chính sách xã hội và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) vì có mạng lưới đến tận thôn bản”, Thống đốc nhấn mạnh.
Đại diện NHNN cũng cho biết trong thời gian tới, NHNN sẽ chỉ đạo các tổ chức tín dụng này xây dựng các chương trình tín dụng phù hợp đáp ứng những nhu cầu tín dụng chính đáng cho người dân.
Mặc dù vậy, nhìn nhận việc cho vay tiêu dùng rủi ro rất lớn, ông Lê Minh Hưng cho hay NHNN sẽ yêu cầu Ngân hàng Chính sách xã hội và Agribank phối hợp với chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị xã hội để đáp ứng vốn cho nhu cầu của đồng bào dân tộc, vùng sâu vùng xa, học sinh sinh viên, người lao động...
“Tất nhiên để làm được cần có sự vào cuộc của các cấp chính quyền và các tổ chức công quyền thì mới đảm bảo an toàn vốn, mức lãi suất có thể cao hơn mức lãi suất hiện nay của Ngân hàng Chính sách xã hội, nhưng người nghèo vẫn có thể chấp nhận được và đặc biệt là thấp hơn rất nhiều so với lãi suất mà người dân vay bên ngoài. Bên cạnh đó, NHNN kiến nghị với Chính Phủ xem xét để Ngân hàng Chính sách xã hội báo cáo dừng bớt một số chương trình khác để tập trung giải quyết những vấn đề cấp bách của đời sống xã hội hiện nay”, ông nói.
Tại phiên họp, Chủ tịch Hội đồng cũng đã đánh giá cao các ý kiến của Hội đồng tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia; Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ khẳng định Hội đồng đã tham mưu hiệu quả cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, điều hành và đạt được những kết quả tích cực trong năm 2018. Về phương hướng trong năm 2019, Hội đồng nhất trí với Nghị quyết của Quốc Hội, Chính Phủ, có nhấn mạnh thêm một số vấn đề: như kiến nghị Chính phủ và Thủ Tướng chỉ đạo các Bộ, ngành gành kể cả Bộ Tài chính, NHNN, Bộ Công thương…đánh giá kỹ hơn các chỉ tiêu và các số liệu để một mặt phân tích kỹ hơn được chất lượng của tăng trưởng và tính bền vững của nền kinh tế.
Các thành viên Hội đồng cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ ngành tiếp tục điều hành để củng cố ổn định kinh tế vĩ mô và vi mô, nhằm tạo ra “vùng đệm” để cả nền kinh tế hay từng doanh nghiệp, từng định chế tài chính có thể chống đỡ với những tác động từ bên ngoài.
Cùng với đó, đẩy mạnh thị trường vốn và tiền tệ với hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch; đẩy mạnh phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp, trong lĩnh vực ngân hàng chú trọng hơn doanh thu của các hoạt động phi tín dụng, đẩy nhanh tiến trình thẩm định, định giá các doanh nghiệp nhà nước; xây dựng hành lang pháp lý cho các mô hình kinh tế số, kinh tế chia sẻ, các hình thức thanh toán mới, cho vay ngang hàng, hạn chế tình trạng “tín dụng đen”; quan tâm hơn tới kiểm soát bội chi ngân sách, nợ nước ngoài của quốc gia, cải cách cơ chế thu chi ngân sách, kể cả cơ chế phân cấp thu, chi ngân sách của các địa phương để tạo điều kiện phát triển mạnh mẽ hơn nữa.
Phó Thủ tướng cũng đồng tình với yêu cầu tiếp tục đẩy mạnh cải thiện môi trường kinh doanh nhưng phải gắn các tuyên bố của các bộ, ngành về cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh và tạo thuận lợi thương mại với thực tiễn thông qua các văn bản pháp luật.
Phó Thủ tướng ghi nhận các kiến nghị của các thành viên Hội đồng về điều hành chính sách tài chính, tiền tệ trong năm 2019 và những năm sau và cho biết Chính phủ đang tích cực xây dựng hành lang pháp luật để triển khai, trong đó có việc phát triển kinh tế số, kinh tế chia sẻ, thanh toán trung gian và cho vay ngang hàng, hạn chế tình trạng tín dụng đen,...
