Tài chính quốc tế

Lý giải nguyên nhân AirAsia dù 3 lần thất bại vẫn muốn vào Việt Nam

(VNF) - AirAsia dự định triển khai các máy bay chở khách tầm trung như Airbus A320 và A321 để nhắm tới các đường bay trong nước và quốc tế chưa được khai thác nhiều bởi Vietnam Airlines hay Vietjet Air.

Lý giải nguyên nhân AirAsia dù 3 lần thất bại vẫn muốn vào Việt Nam

Chiến lược mới nhất của AirAsia là hợp tác với Tập đoàn Thiên Minh, một hãng lữ hành được thành lập năm 1994 bởi doanh nhân Trần Trọng Kiên, người vẫn đang giữ vị trí Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc.

Thiên Minh hiện đang sở hữu một trong những thương hiệu du lịch khá nổi tiếng của Việt Nam là Buffalo Tours. Ngoài ra, tập đoàn này còn điều hành các khách sạn và một dịch vụ đặt chỗ trực tuyến (iVIVU). Thiên Minh cũng đã tổ chức các tour du lịch bằng thủy phi cơ từ bốn năm trước, thông qua công ty con là Hàng không Hải Âu.

Tổng giám đốc Tony Fernandes của AirAsia được cho là đã gặp ông Kiên lần đầu vào cuối năm 2015. Kể từ đó, hai người đã cùng nhau tìm cách hợp tác tại Việt Nam. Quyết tâm không lặp lại những nỗ lực thất bại trước đó của AirAsia, hai bên đã nghiên cứu kỹ các lựa chọn chiến lược cũng như làm thế nào để tích hợp sự khác biệt về văn hóa doanh nghiệp, theo lời ông Kiên kể với Nikkei.

Doanh nhân Trần Trọng Kiên (trái) và Tổng giám đốc Tony Fernandes của AirAsia (phải).

2 công ty này dự định cùng nhau thành lập một liên doanh hàng không giá rẻ ở Việt Nam, với chuyến bay đầu tiên dự kiến sẽ cất cánh vào đầu năm 2018. Họ dự định triển khai các máy bay chở khách tầm trung như Airbus A320 và A321 để nhắm tới các đường bay trong nước và quốc tế chưa được khai thác nhiều bởi Vietnam Airlines hay Vietjet Air.

Ông Kiên cho rằng vẫn còn những đường bay nhỏ nhưng nhu cầu lớn, như đường bay trực tiếp giữa Tokyo với Nha Trang.

Trong hơn 10 năm qua, AirAsia đã 3 lần muốn thâm nhập thị trường Việt Nam nhưng đều thất bại do những quy định chặt chẽ về tỷ lệ sở hữu vốn cũng như thương hiệu của nước sở tại.

Cách đây chục năm, AirAsia đã "để mắt" tới thị trường hàng không Việt Nam. Sau Malaysia, Thái Lan và Indonesia, Việt Nam là thị trường thứ tư trong khu vực ASEAN mà hãng này muốn đẩy mạnh phát triển hàng không giá rẻ.

Cơ hội đến với hãng vào năm 2005, thời điểm Chính phủ tái cơ cấu hãng hàng không Pacific Airlines (nay là Jetstar Pacific), năm 2005. AirAsia khi ấy là một trong 3 ứng viên (cùng với tập đoàn đầu tư Temasek của Singapore và tập đoàn hàng không Qantas - Úc) tham gia góp vốn vào Pacific Airlines.

Tuy nhiên, AirAsia không thành công vì không đáp ứng được điều kiện liên doanh góp vốn. Hãng này muốn góp vốn bằng giá trị máy bay trong khi Pacific Airlines cần tiền mặt để vực dậy hoạt động kinh doanh.

Sau thất bại đó, tháng 8/2007, lần thứ hai AirAsia tỏ ý đầu tư vào thị trường hàng không Việt Nam khi đạt được thỏa thuận liên doanh với Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam (Vinashin) thành lập hãng hàng không giá rẻ Vina AirAsia. Song, dự án đầu tư này cũng bất thành. Văn bản xin phép của Vinashin đã bị từ chối với lý do, thời điểm đó, Chính phủ chưa có chủ trương cho thành lập hãng hàng không mới, nhất là hãng hàng không có vốn đầu tư nước ngoài.

Lần thứ ba, AirAsia quyết tâm đầu tư làm hàng không giá rẻ tại Việt Nam khi liên doanh với Vietjet Air - khi hãng hàng không tư nhân đầu tiên này quyết tâm bay trở lại trước khi bị rút giấy phép vào cuối năm đó. Tháng 2/2010, AirAsia thông báo đã mua 30% cổ phần của VietJet Air. Người chuyển nhượng cổ phần cho AirAsia là bà Nguyễn Thị Phương Thảo, cổ đông phổ thông nắm giữ 30% cổ phần của VietJet Air.

Tháng 4/2010, AirAsia tiến thêm một bước với kế hoạch thành lập liên doanh VietJet AirAsia khi ký thỏa thuận hợp tác chiến lược với VietJet Air để giúp hãng hàng không tư nhân này sớm khai thác các hoạt động bay tại thị trường Việt Nam.

Tuy nhiên, lại một lần nữa, việc đầu tư này gặp trục trặc khi điều kiện tiên quyết: VietJet Air phải được phép sử dụng thương hiệu AirAsia cho các hoạt động thương mại, đã không được cơ quan quản lý chấp thuận.

Dù vậy, thị trường Việt Nam vẫn khá hấp dẫn AirAsia. AirAsia quyết tâm giành thị phần tại đây bởi tiềm năng tăng trưởng của thị trường Việt Nam rất lớn nếu so sánh với các nước Đông Nam Á khác.

Năm 2016, lần đầu tiên lượng du khách nước ngoài đến Việt Nam vượt quá con số 10 triệu lượt, và Việt Nam kỳ vọng con số này sẽ tăng gấp đôi vào năm 2020. Khách du lịch Trung Quốc đang là nhân tố tạo ra sự bùng nổ, khi họ đổ xô đến các khu nghỉ dưỡng ven biển ở Đà Nẵng và Nha Trang.

Dự kiến, lưu lượng du khách năm nay cũng sẽ gia tăng vì Việt Nam đang tổ chức các cuộc họp của diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương APEC tại nhiều thành phố.

Các khu vực có casino như TP. HCM và Phú Quốc cũng được kỳ vọng sẽ đón lượng khách tăng, khi đã có nghị định cho phép thí điểm cho người Việt được vào chơi.

Kể từ khi ra mắt vào tháng 12/2011, Vietjet Air tăng trưởng nhanh chóng thị phần ngang với Vietnam Airlines nhờ giá vé thấp.

Việc 2 hãng cạnh tranh giúp giảm giá vé và nâng cao chất lượng dịch vụ trong ngành. Nếu nỗ lực mới nhất của AirAsia thành công, cuộc đua sẽ càng nóng hơn nữa, và người được lợi chính là các khách hàng.

Hiện tại vẫn chưa ai chắc rằng nỗ lực lần thứ tư của AirAsia có thành công hay không, và Nikkei cho rằng họ có thể vấp phải một số trở ngại.

Tin mới lên