Báo cáo tài chính quý III/2018 mà Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) vừa công bố ghi nhận nhiều tín hiệu rất đáng chú ý.
Thứ nhất, lợi nhuận Techcombank đã tăng chậm lại trong quý III/2018. Cụ thể, quý vừa qua, lợi nhuận trước thuế của Techcombank đạt 2.577 tỷ đồng, tăng 22,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, nửa đầu năm, lợi nhuận ngân hàng này tăng tới 90%. Điều này có đáng lo?
Thực tế, lợi nhuận nửa đầu năm nay của Techcombank tăng mạnh có một phần quan trọng đến từ việc giảm trích lập dự phòng rủi ro tín dụng. Nếu loại trừ lượng trích lập này, lợi nhuận thuần tăng 22,1%.
Tương tự, loại trừ trích lập dự phòng, lợi nhuận thuần quý III/2018 của Techcombank tăng tới 46%, cho thấy hoạt động kinh doanh quý III/2018 của Techcombank tốt hơn nhiều 2 quý trước đó.
Tuy nhiên, có 2 điều cần lưu ý. Điều đầu tiên, tích cực, là kết quả kinh doanh tốt xuất phát từ sự tăng trưởng ở hầu hết các mảng kinh doanh, đặc biệt là mảng tín dụng. Tỷ lệ chi phí lãi/thu nhập lãi của Techcombank đã thấp (49% trong nửa đầu năm 2018), nay còn giảm xuống 45% trong quý III/2018, phần nào cho thấy sức cạnh tranh mảng tín dụng của Techcombank đã cao, nay lại ngày càng cao.
Điều thứ hai, kém tích cực hơn, là việc tỷ lệ nợ xấu tăng đáng kể từ mức 1,61% hồi đầu năm lên 2,05%, khiến Techcombank phải tăng mạnh trích lập dự phòng trong quý III/2018 (tăng gấp 4,7 lần so với quý III/2017), là nguyên nhân dẫn đến việc lợi nhuận trước thuế quý III/2018 chỉ tăng 22,4%, trong khi lợi nhuận thuần tăng tới 46%.
Bên cạnh kết quả kinh doanh, biến động tài sản của Techcombank cũng rất đáng chú ý. 9 tháng năm nay, dư nợ tín dụng của Techcombank chỉ tăng 3,8%, thuộc hàng thấp nhất hệ thống ngân hàng, phần nào cho thấy hiện nay ngân hàng này không dồn trọng tâm quá nhiều vào mảng tín dụng.
Bù lại, Techcombank tập trung mua vào lượng lớn trái phiếu doanh nghiệp. Cụ thể, nếu như đầu năm, lượng trái phiếu do các tổ chức kinh tế trong nước phát hành chỉ là 3.116 tỷ đồng thì đến ngày 30/9/2018 đã tăng lên 15.956 tỷ đồng, nghĩa là tăng gấp 5 lần.
Sự gia giảm này cho phép thu nhập lãi thuần của Techcombank vẫn giữ được mức tăng trưởng cao dù dư nợ tín dụng tăng thấp, do được bù đắp bởi lượng lớn lãi thuần từ trái phiếu doanh nghiệp.
Một điểm cũng khá đáng lưu ý khác trong báo cáo tài chính quý III/2018 của Techcombank là việc lãi, phí phải thu tăng mạnh từ 3.876 tỷ đồng đầu năm lên 6.035 tỷ đồng. Gia tăng lãi, phí phải thu chưa bao giờ là tín hiệu tích cực, vì nó đồng nghĩa ngân hàng ghi nhận nhiều hơn các khoản lợi nhuận trên sổ sách nhưng chưa thu được.
Ngoài ra, việc khoản mục "Các cam kết khác" ngoài bảng cân đối kế toán tăng đột biến từ 23.045 tỷ đồng lên 166.702 tỷ đồng cũng là diễn biến đáng lưu ý. Trong báo cáo tài chính quý III/2018 cũng như hai quý trước đó, Techcombank không thuyết minh cụ thể về các cam kết này.
