“Moscow đã đạt được mục đích quay trở lại PACE và do đó đã thực hiện bước đầu tiên theo hướng buộc châu Âu phải công nhận Crimea là một phần lãnh thổ của Nga”, ông Poroshenko viết trên trang cá nhân Facebook ngày 27/6.
Ông nhấn mạnh rằng Kiev luôn tìm cách gia hạn các biện pháp trừng phạt chống Nga, "mặc dù điều đó không dễ dàng" và việc phái đoàn Ukraine "tạm ngừng tham gia công việc của PACE” là hoàn toàn hợp lý.
“Đó là sự tiếp tục gây áp lực để mọi người quay trở lại vấn đề này. Tôi hy vọng rằng phái đoàn của chúng tôi sẽ tổ chức các cuộc tham vấn với Tổng thống và Bộ ngoại giao để trong phiên họp tiếp theo thông qua lập trường thống nhất với các đối tác của chúng tôi”, ông Poroshenko viết.
Ông nhấn mạnh rằng Ukraine sẽ không cho phép dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Nga trong cả các định dạng khác.
Trước đó, cũng chia sẻ trên trang cá nhân Facebook, vị cựu Tổng thống Ukraine cho rằng viêc Nga quay lại PACE có thể xem là "cú đánh ngoại giao nghiêm trọng đầu tiên" mà Ukraine nhận được trong 5 năm qua, kể từ sau khi Nga sáp nhập Bán đảo Crimea.
“Trước đây, chúng tôi đã không để xảy ra đòn đánh này. Nhưng bây giờ, cú đánh không chỉ nhắm tới Ukraina, mà còn tới những giá trị cơ bản của châu Âu, khi giữa những giá trị đó, giá trị này được chọn bởi giá trị kia”, ông Poroshenko bổ sung thêm.
Với 118 phiếu thuận, 62 phiếu chống và 10 phiếu trắng, PACE ngày 24/6 đã nhất trí cho phép đại diện của Nga trở lại cơ quan này.
Nhằm thể hiện sự phản đối với kết quả này, Nghị sĩ Volodymyr Ariev, trưởng phái đoàn Ukraine tại PACE tuyên bố phái đoàn nước này "tạm ngừng tham gia công việc của PACE, trừ các vấn đề liên quan tới việc tước quyền của phái đoàn Nga".
Ông Dmytro Kuleba, Đại sứ Ukraine tại CoE thì nhận định rằng việc bỏ phiếu chấp nhận Nga là "một sự đầu hàng đơn phương của Hội đồng châu Âu trước các yêu cầu của Moscow".
Chia sẻ trên trang cá nhân Facebook ngày 26/7, tân Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết đã cố gắng thuyết phục Tổng thống Pháp Macron và Thủ tướng Đức Merkel chỉ cho phép phái đoàn Nga quay trở lại sau khi Nga tuân thủ các yêu cầu quan trọng của hội đồng. Tuy nhiên những ý kiến của ông đã không được lắng nghe.
Về phía Nga, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov đã ca ngợi quyết định của PACE, cho rằng “đó không phải là một chiến thắng ngoại giao cho Moscow mà chỉ là một điều bình thường nên làm. Hội đồng không thể hoạt động hiệu quả nếu không có sự đóng góp của phái đoàn Nga”.
Nga là thành viên của CoE từ năm 1996. Quan hệ song phương trở nên căng thẳng từ năm 2014 khi CoE tước nhiều quyền của phái đoàn Nga liên quan đến vấn đề Moscow sáp nhập Crimea.
Theo đó, các đại diện của Nga không được quyền bỏ phiếu, mặc dù vẫn được được tham gia các phiên họp của hội đồng.
Cuối tháng 6/2017, Ngoại trưởng Sergei Lavrov thông báo quyết định ngừng thanh toán một phần khoản đóng góp vào ngân sách của CoE vào năm 2017.
Moscow tuyên bố cần phải tiến hành cải tổ điều lệ của CoE, trong đó loại bỏ việc giới hạn quyền của các phái đoàn, đồng thời nhiều lần nhấn mạnh rằng Nga chỉ quay lại tổ chức này sau khi quyền biểu quyết của họ được khôi phục hoàn toàn.
Điều này khiến CoE gặp khó khăn tài chính khi quỹ hoạt động thiếu hụt 1,5 triệu euro. Thậm chí, giới chức Nga cảnh báo khả năng có thể rút khỏi CoE.
Vào tháng 4/2018, Tổng Thư ký CoE Turbiern Jagland tuyên bố nếu Nga không thực hiện nghĩa vụ tài chính trong vòng hai năm thì cơ quan điều lệ của tổ chức là hội đồng bộ trưởng có thể xem xét vấn đề khai trừ. Thời hạn có thể tiến hành việc này là tháng 6/2019.
Tới ngày 17/5/2019, các ngoại trưởng của ủy hội gồm 47 nước thành viên đã bỏ phiếu hoàn toàn ủng hộ việc khôi phục quyền bỏ phiếu của Nga.
Xem thêm >> Ukraine ‘phản đối mạnh mẽ’ chuyến đi của ông Putin đến Crimea
