Trạm thu phí BOT 38 nối đường QL1 với QL5 nằm trên địa bàn xã Tân Chi (Tiên Du, Bắc Ninh). Dù đã đi vào hoạt động từ lâu nhưng nhiều lái xe đã tìm cách "né trạm", chọn cách đi vào đường dân sinh trong làng khiến trạm BOT 38 “thất thu” nặng.
Theo quan sát của VietnamFinance, có rất nhiều xe khi chạy tới trạm thu phí thì bất ngờ quay đầu rồi đi vòng vào trong làng, quay ra đường đất bên dưới nằm song song với trạm thu phí để ra đường lớn. Trung bình cứ 10 phút có 2 - 3 chiếc ô tô đủ loại chạy dọc men theo con đường đất nằm kế bên trạm thu phí để ra đường quốc lộ. Đây là một trong những cách "né trạm" thu phí của các tài xế.
Để tìm hiểu rõ hơn về thực trạng này, cũng như những khó khăn đang diễn ra tại trạm thu phí BOT 38, VietnamFinance đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hữu Chí, Phó tổng giám đốc Công ty Cổ phần BOT 38.
- Tình trạng xe “né trạm” ảnh hưởng như thế nào tới phương án tài chính của dự án?
Ông Nguyễn Hữu Chí: Hiện chỉ mới đảm bảo được 30% phương án tài chính ban đầu. Ở thời điểm khi bắt đầu đưa vào thu phí, tình trạng xe “né trạm” rất nhiều, lên tới 70%.
Theo phương án tài chính ban đầu, mỗi ngày sẽ thu về 350 triệu đồng ở thời điểm năm 2016 và tăng dần lên theo lộ trình.
Tuy nhiên sau 3 năm, khoản vay ngân hàng của chúng tôi bây giờ đã bị xếp vào nợ xấu. Tiền lãi ngân hàng bây giờ rất lớn.
- Doanh thu thu phí qua trạm mỗi ngày là bao nhiêu, thưa ông?
Ở thời điểm khi chưa cắm biển báo cấm ô tô rẽ vào đường đê thì mỗi ngày chúng tôi thu được khoảng 100 triệu đồng.
Kể từ thời điểm cuối năm 2018, khi biển báo được cắm thì doanh thu có tăng lên, mỗi ngày thu được hơn 300 triệu đồng, thậm chí có ngày thu được tới 400 triệu đồng. Tuy nhiên, sau khi họ phát hiện ra tuyến đường đi mới (đi qua đường làng) doanh thu tụt xuống 250 triệu đồng/ngày.
- Với doanh thu giảm so với dự kiến ban đầu, phía công ty có nghĩ tới phương án là đề xuất tăng thêm thời gian thu phí để có thể hoàn vốn?
Vấn đề này phụ thuộc vào lộ trình từ bên công ty ký với Bộ Giao thông vận tải và với ngân hàng tài trợ.
Phương án tài chính ban đầu là 19 năm 1 tháng; thông thường cứ 6 tháng, 1 năm, 2 năm sẽ đánh giá lại một lần và chốt lại thời gian.
Thông thường chốt lại thì thời gian thu phí sẽ ngắn đi. Tuy nhiên, với lượng xe đang giảm “trầm trọng” như hiện nay thì thời gian thu phí sẽ tăng lên. Dù vậy, chúng tôi hiện vẫn chưa đến thời điểm để “chốt” lại phương án tài chính.
Hàng tháng và quý, phía công ty có gửi các báo cáo tới Bộ Giao thông vận tải, Tổng cục Đường bộ và họ cũng đã nắm được. Khi có chính thức thì họ sẽ cử các cơ quan chức năng xuống, giám sát cùng với công ty để định ra bài toán “thu được như thế này thì thời gian sẽ là bao nhiêu”.
Theo lộ trình, cuối năm nay chúng tôi sẽ đánh giá lại.
- Phía công ty từng có văn bản gửi và đề nghị lên Bộ Giao thông vận tải cho phép đặt một trạm thu phí phụ tại Km22 Quốc lộ 38 (thuộc địa phận xã Nghĩa Đạo, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh), vậy đề nghị đó có được thông qua không?
Khi phương án tài chính bị phá vỡ, tiền thu về không đủ để trả lãi vay ngân hàng, chứ chưa nói tới việc trả gốc, phía nhà đầu tư đã nghĩ ra rất nhiều cách.
Trên cơ sở đảm bảo việc quản lý và thu phí một cách minh bạch, đảm bảo lợi ích hài hoà giữa nhà đầu tư và nhân dân, chúng tôi dự định đặt một trạm phụ ở dưới đoạn ngã tư Đông Côi (cụ thể là tại Km22 Quốc lộ 38 (thuộc địa phận xã Nghĩa Đạo, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh).
Việc đặt trạm phụ, về nguyên tắc vẫn đảm bảo phương tiện chỉ phải thu phí một lần (xe chạy qua hai trạm thì chỉ cần trả tiền 1 trạm) khi lưu thông trên Quốc lộ 38, hướng từ Bắc Ninh đi Quán Gỏi (tỉnh Hải Dương) và ngược lại.
Tuy nhiên, hiện nay vẫn chưa tiền lệ là đặt 2 trạm trên một đường quốc lộ, chưa có quy định phân biệt giữa trạm chính và trạm phụ. Hiện phía Bộ Giao thông vận tải vẫn chưa duyệt và đang xem xét.
- Ngoài việc đặt biển cấm quay đầu, cấm rẽ vào đường đê, phía công ty có thêm giải pháp hay đề xuất gì nữa không?
Hiện nay chúng tôi cũng chưa có giải pháp gì thêm.
Xin cám ơn ông về cuộc trao đổi này!
Xem thêm >>> Bamboo Airways đạt được thoả thuận mua 50 máy bay Airbus A321 NEO
