Trong báo cáo gửi Quốc hội, Bộ Xây dựng cho biết hiện một số đối tượng đầu cơ bất động sản vẫn hoạt động công khai, lợi dụng các yếu tố xã hội như chuẩn bị quy hoạch đô thị, xây dựng các công trình hạ tầng, mở rộng đô thị... để đẩy giá lên cao thu lợi bất chính làm bất ổn thị trường.
Bộ Xây dựng viện dẫn trường hợp sốt đất tại một số địa phương dự kiến lập đặc khu kinh tế như Quảng Ninh, Khánh Hòa, Kiên Giang. Theo Bộ Xây dựng, các địa phương cũng đã có một số động thái nhằm ngăn chặn việc giá đất tăng đột biến, ngăn chặn việc tách thửa, giao dịch quyền sử dụng đất rừng, đất nông nghiệp và tuyên truyền đến người dân.
Đồng thời, sau khi có ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng và chính quyền địa phương quyết liệt vào cuộc, tình hình thị trường bất động sản tại các khu vực nêu trên đang dần ổn định trở lại.
Tuy nhiên, Bộ Xây dựng cho biết hiện hệ thống thông tin về thị trường bất động sản chưa đầy đủ và đồng bộ để đáp ứng nhu cầu công tác quản lý nhà nước từ trung ương tới địa phương.
Theo Bộ Xây dựng, thị trường địa ốc cũng tồn tại nhiều bất cập về giá như chưa ổn định, không phản ánh đúng giá trị thực của bất động sản, cũng như không phù hợp với khả năng chi trả của số đông người dân.
“Thị trường phát triển thiếu minh bạch, từ khâu quy hoạch, lựa chọn nhà đầu tư, giao dự án đến giao dịch bất động sản. Nhiều địa phương chưa thực hiện triệt để hình thức đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án, vẫn còn tồn tại cơ chế xin - cho trong việc giao dự án bất động sản, dễ phát sinh tiêu cực”, báo cáo nêu.
Đáng lưu ý, Bộ cũng cho biết sẽ nghiên cứu, bổ sung chính sách thuế để góp phần bình ổn thị trường, chống đầu cơ bất động sản. Hướng đề xuất là Chính phủ thực hiện thẩm quyền điều chỉnh mức thuế giao dịch bất động sản để kịp thời bình ổn thị trường khi có biến động lớn.
Ngoài ra, cơ quan này cũng sẽ đề nghị các địa phương tiếp tục kiểm tra, rà soát các dự án bất động sản chậm triển khai, để đất hoang hóa, chủ đầu tư yếu kém không còn khả năng triển khai dự án để quyết định cho giãn tiến độ, điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp với nhu cầu thị trường hoặc thu hồi dự án;
Đồng thời kiểm soát việc cho phép đầu tư mới các dự án bất động sản, đặc biệt là các dự án cao cấp, khu du lịch nghỉ dưỡng, biệt thự, căn hộ cao cấp nhằm đảm bảo cân đối cung - cầu tránh để tình trạng dư thừa tồn kho.
Các hoạt động khác trong đầu tư kinh doanh bất động sản cũng sẽ được thanh, kiểm tra với tần suất nhiều hơn. Dựa trên kết quả đó, Bộ sẽ công bố công khai các dự án bất động sản đang thế chấp ngân hàng, không thực hiện bảo lãnh, chưa nộp tiền sử dụng đất, chậm tiến độ, chủ đầu tư chậm làm sổ đỏ...
Đặc biệt, ngành cũng đặt mục tiêu hoàn thiện hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng, bao gồm cả các loại hình bất động sản mới như căn hộ khách sạn (condotel), căn hộ văn phòng (officetel)...
Cũng trong báo cáo gửi Quốc hội, Bộ Xây dựng thông tin thị trường bất động sản năm 2018 và quý I/2019 nhìn chung phát triển khá ổn định. Sau 3 năm tăng trưởng liên tục (từ 2013 đến 2016) thị trường bất động sản từ năm 2017, 2018 có xu hướng chững lại.
Trong quý I/2019, giá bất động sản tại TP. Hà Nội và TP. HCM có biến động, song lượng biến động là không lớn. Giao dịch bất động sản tại 2 thành phố này và một số địa phương thị trường bất động sản phát triển, có 14.047 giao dịch bất động sản thành công. Trong đó, giao dịch chiếm tỷ lệ lớn vẫn là nhà ở chung cư và nhà ở thấp tầng (chiếm tỷ lệ trên 94% tổng lượng giao dịch thành công); số lượng bất động sản du lịch nghỉ dưỡng (condotel, biệt thự du lịch, giao dịch thành công trong quý I/2019 là 767 giao dịch).
Bộ Xây dựng cũng cho biết trong quý I/2019, cơ cấu sản phẩm thị trường có sự thay đổi. Nguồn cung sản phẩm căn hộ trung, cao cấp mới giảm thay vào đó là phân khúc căn hộ có diện tích trung bình (các dòng sản phẩm căn hộ chung cư của Vincity tại Hà Nội, TP. HCM).
